Është mesazhi i Arthur Gregg Sulzberger, redaktori 43-vjeçar i New York Times, për rëndësinë e gazetarisë së paanshme dhe të pavarur.

Anëtari i gjashtë i familjes së tij, nga viti 1896 deri më sot, në krye të gazetës më të rëndësishme amerikane, Sulzberger ishte reporter për disa vite përpara se të kalonte në menaxhim dhe të bëhej “botues” i gazetës së tij në 2018: ai e mbylli vitin 2023 me 10 milionë abonime digjitale, 1 miliard dollarë të ardhura vjetore vetëm nga abonimet dhe një objektiv për të arritur 15 milionë abonentë në 2025.

Të hënën ai mbajti Leksionin Përkujtimor të Reuters në Oksford, fjalimin vjetor të Institutit Reuters për Studimin e Gazetarisë, qendra më e rëndësishme evropiane e studimit mbi gazetarinë, të cilës i dha edhe një intervistë, e ndjekur nga një debat në të cilin Alessandra Galloni, gazetari italian që nga viti 2021 drejtor menaxhues i Reuters.

Ja një fragment i asaj që mendon një nga protagonistët e gazetarisë globale.

Gjithmonë bëjini vetes pyetje

Një nga mësimet që mësova është rëndësia e sigurimit që idetë e mira vijnë nga fundi: të dëgjosh ata që punojnë me ty. Një mësim tjetër është se ekzistojnë dy lloje menaxherësh: ata që bëjnë pyetje dhe ata që janë të sigurt për atë që duhet bërë.

Epo, në një periudhë transformimesh të thella, është shumë e rëndësishme të bësh dhe të bësh pyetje, të jesh skeptik për përgjigjet dhe të jesh i vetëdijshëm se nuk ka zgjidhje të thjeshta për problemet komplekse.

Dallimi me mediat sociale

Një gazetë e lajmeve të përgjithshme duhet të jetë në mediat sociale, sepse mediat sociale dominojnë trafikun digjital, por duhet mbajtur mend se ne nuk kemi të njëjtat interesa: prandaj duhet të jetë një bashkëpunim profesional, me rregulla të artikuluara qartë.

Mediat sociale krijojnë kushte ku pikëpamjet më radikale marrin më shumë vëmendje dhe ndihmojnë në mobilizimin e atyre pikëpamjeve radikale. Ky nuk mund të jetë objektivi i një gazete të pavarur.

Temat dhe tendencat

Mendoj se është e rrezikshme që një gazetë e pavarur të ndjekë një segment të caktuar lexuesish. Është një mënyrë të menduari që mund të shtrembërojë mbulimin e lajmeve, veçanërisht në një moment shumë të polarizuar si i tashmi.

Në The New York Times ne përpiqemi të ofrojmë gazetarinë më të mirë të mundshme për një gamë të gjerë temash, si lufta në Ukrainë, konflikti në Gaza, zgjedhjet në SHBA dhe të drejtat e njeriut në Kinë.

Ato nuk janë domosdoshmërisht temat më në trend, por janë të rëndësishme. Dhe ne besojmë se publiku dëshiron një ofertë që përfshin jo vetëm informacionin që ai dëshiron, por edhe informacionin që ai nuk e di se dëshiron.

Gazetaria si shtyllë demokratike

Do të hasim probleme nëse nuk pranojmë se një komunitet i mirëinformuar është një nga shtyllat themelore të një shoqërie demokratike dhe pluraliste.

Nuk është rastësi që kjo kohë e ndarjes, zemërimit dhe konfuzionit në botë korrespondon me një rënie të informacionit të nevojshëm për të mbajtur komunitetet të informuara dhe të angazhuara.

Në kulmin e gazetarisë së shkruar, në Amerikë kishte 150 milionë abonime ditore dhe javore. Sot, nëse i bashkojmë të gjitha, arrijmë në 30-40 milionë abonime.

Unë nuk mendoj se industria e gazetave mund ose duhet të jetë e kënaqur me një audiencë më të vogël se Paramount+, i cili nuk është një kanal veçanërisht i suksesshëm transmetimi, e lëre më Netflix dhe Amazon Prime, të cilat kanë një audiencë shumë më të madhe.

Pavarësia dhe paanshmëria

Një media e pavarur si New York Times punon shumë për të ofruar informacion të paanshëm: për të paraqitur faktet pa favorizuar askënd dhe pa frikë nga askush. Por nuk mendoj se paanshmëria është e njëjtë me ekuilibrin.

Bilanci është një fjalë që sugjeron se e vërteta qëndron në mes. Kjo nuk është gjithmonë e vërtetë. Ju duhet të përpiqeni të tregoni të vërtetën edhe kur thënia e saj mund të bëjë që njëra palë t’ju akuzojë se nuk jeni objektiv.

Nga ana tjetër, ekziston rreziku i kundërt: që një gazetë të përfshihet emocionalisht në opozitën e një politikani apo partie të caktuar, në vend që të ndihmojë publikun të kuptojë programet e saj, sfondin e saj dhe shqetësimet e mundshme që ato programe mund të ngrenë.

Për shembull, në Amerikë ka një numër të madh votuesish konservatorë që nuk besojnë se Biden ishte fituesi legjitim i zgjedhjeve presidenciale të vitit 2020.

Ne nuk mund t’ua ndryshojmë mendjen. Por ne mund ta themi të vërtetën qartë dhe qartë dhe ta themi me një ton pa emocione: sepse ne nuk jemi opozita e askujt, ne jemi një shërbim informacioni.

Editorialet dhe komentet tona janë të dobishme si për ata që nuk mendojnë si shkrimtari, sepse mund të lexojnë një mendim të përpunuar me kujdes, të ndryshëm nga i tyri, ashtu edhe për ata që janë dakord me shkrimtarin, sepse mund t’i ndihmojë të qartësojnë mendimet e tyre.

Inteligjenca Artificiale dhe gazetaria

Inteligjenca Artificiale i ofron gazetarisë potencial të madh, por edhe rreziqe reale. Për sa i përket potencialit, është emocionuese për mua të imagjinoj një botë ku çdo artikull që ne prodhojmë përkthehet në çdo gjuhë në tokë dhe shndërrohet automatikisht në audio, ashtu si çdo podcast që bëjmë bëhet tekst.

Këto janë gjëra që e bëjnë gazetarinë më të aksesueshme për më shumë njerëz. Sot ka gjëra që ekipi ynë digjital mund të bëjë me AI, po i referohem hetimeve për balonat misterioze kineze të ajrit të nxehtë, të cilat deri në tre vjet vetëm Agjencia Qendrore e Inteligjencës mund t’i bënte.

Por për sa i përket rreziqeve, është e rëndësishme të mbetemi një industri gazetarie e udhëhequr nga njerëzit, në vend që të lejojmë që AI të udhëheqë, siç bëjnë disa.