Lajme
New York Times: Vuçiqit të humbur dhe pa fuqi po i ndihmon Kurti me veprimet e tij
Demokracia
18:05 | 09 Qershor 2023

Share:

Presidenti Aleksandar Vuçiq, i cili ishte objektiv i protestave në Beograd, po luan rolin e tij në “mbrojtjen” e serbëve në Kosovë, ku tensionet janë ndezur kohët e fundit. Diplomatët amerikanë dhe evropianë po i bëjnë ballë atij, ai duartrokitet nga një makinë mediatike e dedikuar për të nënçmuar kritikët e tij dhe i kanë mbetur edhe katër vjet mandati presidencial, i cili u sigurua vitin e kaluar me një fitore bindëse në rizgjedhje.

Por presidenti Aleksandar Vuçiq, lideri i Serbisë për më shumë se një dekadë, nuk dukej kurrë aq i humbur sa kur u shfaq në një video zyrtare këtë javë në tarracën e madhe të çatisë së zyrës së tij presidenciale, duke ndarë një tas me qershi me dy togerë – duke u ankuar për demonstruesit në rrugë dhe duke i quajtur emra të turpshëm, si “të çmendur anormalë, vrasës dhe kriminelë”, shkruan gazeta e njohur amerikane, New York Times.

Fyerjet e tepruara, një tipar i rregullt i tabloideve besnike të Vuçiqit dhe televizioneve pro-qeveritare, dikur synonin kryesisht armiqtë e presidentit, të paktën në publik. Por, pas disa javësh protestash në rrugë që filluan muajin e kaluar pas dy vrasjeve masive, Vuçiq tani është nën sulm – dhe në mbrojtje si kurrë më parë që kur ai u vendos si strumbullari rreth të cilit rrotullohet politika serbe në vitin 2012.

Protestat, me thirrjet për shkarkimin e zyrtarëve të lartë të zbatimit të ligjit dhe heqjen e licencave të transmetimit nga dy stacione televizive pro-qeveritare, u kthyen në një revoltë më të gjerë kundër “klimës së dhunës” për të cilën ata fajësuan Vuçiqin dhe sulmuesit e tij në media. Një tjetër protestë është planifikuar për të premten në mbrëmje, transmeton Demokracia.com.

“Unë nuk jam duke vënë bast për rënien e tij, sepse liderët si Vuçiq kanë teknika shumë të fuqishme të mbijetesës,” tha Vuk Vuksanoviq i Qendrës së Beogradit për Politikat e Sigurisë, një institut i pavarur kërkimor. “Por ka një plagë të hapur dhe peshkaqenë po rrotullohen rreth ujit”, shkruan gazeta amerikane New York Times.

Rusia, ambasadori i së cilës në Serbi Aleksandar Bocan-Kharchenko këtë javë fajësoi Perëndimin për nxitjen e lëvizjes së protestës, e cila përkoi me ndezjen e tensioneve në Kosovë – po peshkonte me padurim në këto ujëra të trazuar.

Ndërsa dhjetëra mijëra njerëz dolën në rrugët e Beogradit në fund të muajit të kaluar, Vuçiq urdhëroi ushtrinë e tij të lëvizte drejt veriut të Kosovës, e cila është e populluar kryesisht nga serbë etnikë. Lëvizja pasoi vendimin e kryeministrit të Kosovës Albin Kurti për të konfiskuar ndërtesat komunale në zonë dhe për të vendosur kryebashkiakë të rinj shqiptarë etnikë që fituan pasi vetëm një duzinë votuesish etnikë serbë bojkotuan zgjedhjet.

Kjo i tërboi serbët e Kosovës, të cilët sulmuan paqeruajtësit e NATO-s, duke plagosur dhjetëra prej tyre dhe duke e shtyrë aleancën të nxitonte për të dërguar qindra trupa shtesë në veri të Kosovës.

Duke iu referuar problemeve me Kosovën, Botcan-Kharchenko, ambasadori i Moskës, i tha RT Balkan, medias shtetërore ruse, se “qëllimi i Perëndimit është të ndryshojë politikën e Serbisë” – një mesazh që u luajti serbëve nacionalistë që e shohin Rusinë si mbrojtësin e tyre dhe urrejnë Shtetet e Bashkuara për shkak të bombardimeve të NATO-s në vitin 1999 gjatë luftës në Kosovë.

Një sondazh i kohëve të fundit nga Demostat, një grup kërkimor, zbuloi se vetëm 3 përqind e serbëve thanë se e admironin Shtetet e Bashkuara dhe dëshironin marrëdhënie të mira me të, krahasuar me 22 përqind që mendonin të njëjtën mënyrë për Rusinë. Në të njëjtën kohë, 32 për qind favorizojnë Bashkimin Evropian dhe vendet skandinave, gjë që tregon se mbështetja për Rusinë, edhe pse e fortë, mbetet pas Perëndimit në tërësi.

Dhe atë që ambasadori rus e prezantoi si një komplot perëndimor për të shkaktuar probleme në Kosovë dhe për të rrëzuar Vuçiqin, shumica e ekspertëve, por edhe e demonstruesve, e shohin krejt të kundërtën.

Kosova, thotë Çedomir Çupiq, profesor i shkencave politike në Universitetin e Beogradit, është “tashmë e humbur” sepse nuk ka mundësi reale që Serbia të kthehet dhe të sundojë afër 2 milionë shqiptarë etnikë të shqetësuar. Por për Rusinë, tha ai, pasionet e brendshme që ai ngjall ende janë dhurata e Zotit për Moskën – “një kruese dhëmbësh që ai mund ta presë gjithmonë për t’i bërë SHBA-të dhe Evropën të ndihen nervozë”.

Dhuna në Kosovë gjithashtu dha një lajm të rrallë të mirë për Vuçiqin pasi luajti në avantazhin e tij si mbrojtës i interesave serbe, ndërsa ai lufton për të shuar protestat në rrugë.

Situata ka mërzitur Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimin Evropian, të cilët prej kohësh janë përpjekur të ulin temperaturën dhe të ndërmjetësojnë në zgjidhjen e çështjes së Kosovës. Ata në mënyrë të pazakontë kanë dënuar ashpër vendosjen e forcave të sigurisë në veri të Kosovës nga Kurti, kryeministri i Kosovës.

Tensionet në Kosovë “vetëm e ndihmojnë Vuçiqin” duke ndezur pasionet rreth territorit që shumica e serbëve e konsiderojnë si pjesë të vendit të tyre, tha Milomir Mandiq, drejtori i përgjithshëm i Demostatit.

“Kurti po e ndihmon vazhdimisht Vuçiqin”, tha Pavle Grboviq, një deputet i opozitës në Parlamentin serb nga Lëvizja e Qytetarëve të Lirë, i cili ndihmoi në organizimin e protestave në rrugë të së dielës në Beograd.

“Askush në skenën politike serbe nuk ka bërë më shumë për pozitën e Serbisë në Kosovë dhe për Vuçiqin sesa Kurti”, tha ai.

Ndërsa diplomatët e lartë amerikanë dhe evropianë janë të zemëruar me atë që ata e shohin si provokim nga Kosova, Serbia gëzon të trajtohet si një partner i rëndësishëm, shkruan tutje NYT.

NYT tutje shkruan se gjenerali Daniel R. Hokanson, anëtar i Shtabit të Përgjithshëm të ushtrisë amerikane, vizitoi Beogradin këtë javë dhe përshëndeti atë që ai e përshkroi si një “partneritet vërtet fantastik” me Serbinë.

Lavdërimi i tij është pjesë e përpjekjeve amerikane për ta larguar Serbinë nga Rusia dhe drejt Bashkimit Evropian. Ka pak shenja se blloku evropian është i interesuar të ringjallë kërkesën e gjatë të Serbisë për t’u anëtarësuar, dhe Serbia ka kundërshtuar vendosjen e sanksioneve ndaj Rusisë për luftën në Ukrainë.

Por Serbia votoi për të dënuar Moskën në Kombet e Bashkuara dhe, për tërbimin e Rusisë, armët e prodhuara nga Serbia përfunduan në duart e forcave ukrainase.

Millovan Drecun, deputet nga partia e Vuçiqit dhe kryetar i Komitetit të Kosovës, tha se Serbia bëri një zgjedhje të qartë për të qenë pjesë e Evropës. “Rusia i përket Lindjes, dhe ne i përkasim Perëndimit”, por Serbia “ende ka nevojë për Rusinë” sepse kundërshton çdo njohje të Kosovës si shtet i pavarur nga Kombet e Bashkuara.

Shtetet e Bashkuara të Amerikës, pavarësisht kritikave të fundit për Kosovën, tha ai, “ende e mbështesin Kosovën 100 për qind” për pretendimin e shtetësisë, “por atyre u duhen marrëdhënie të mira me Serbinë sepse ne jemi vendi më i rëndësishëm në Ballkan”.

Çdo përmirësim që mori Vuçiq nga konflikti për Kosovën u zbeh nga rritja e opozitës vendase.

Shkalla e protestave – dhe dështimi i Vuçiqit për të mobilizuar sa më shumë njerëz të jetë e mundur për mitingun e tij pro-qeveritar më 26 maj – bashkoi opozitën zakonisht të përçarë në neveri ndaj masakrave të njëpasnjëshme në fillim të majit.

“Ndoshta jam shumë optimist, por mendoj se Vuçiq ka mbaruar”, tha Dragan Bjelogrliq, një nga aktorët më të njohur serb dhe pjesëmarrës në protestë. “Ai nuk do ta humbasë menjëherë pushtetin zyrtarisht, por gjëja më e rëndësishme për të gjithë autokratët është të mos tregojnë se janë të frikësuar”.

Vuçiq fillimisht i dënoi demonstruesit si “llum” dhe “shkaba”, dhe makineria e tij mediatike i intensifikoi sulmet e ashpra ndaj kundërshtarëve të tij. Përpara protestës së madhe të 19 majit, Informer, një tabloid pro-qeveritar, publikoi në faqen e parë foto të gjashtë politikanëve të opozitës me titullin: “Ata kërcënojnë se do të vrasin dhe përdhunojnë fëmijë”, shkruan në fund New York Times. /Demokracia.com/

Të ngjashme