Analizë nga Matthew Chance; CNN

Dy vjet më parë,kur Rusia nisi pushtimin e saj ndaj Ukrainës, unë isha në mesin e shumë vëzhguesve prej kohësh të Kremlinit.

Pakkush mund ta kuptonte pse Vladimir Putin, lideri llogaritës i Rusisë, do të hynte në një aventurë ushtarake kaq të rrezikshme, veçanërisht kur kërcënimi i thjeshtë i një pushtimi rus tashmë po jepte rezultate.

Në qershor të vitit të kaluar, ndërsa forcat ruse u grumbulluan pranë Ukrainës, Presidenti i SHBA Joe Biden u takua me Putinin në një samit, duke i vlerësuar SHBA-në dhe Rusinë si “dy fuqi të mëdha”. Në ditët para pushtimit të vitit 2022, Uashingtoni ofroi një “vlerësim pragmatik” të shqetësimeve të Moskës për sigurinë, duke sinjalizuar mundësinë për gjetjen e një kompromisi.

Ngritja e forcave ruse kundër një prej ushtrive më të mëdha të rajonit dukej jo vetëm e pamatur por edhe e pamundur.
Megjithatë, kishte të tjerë që me të drejtë e panë pushtimin si të pashmangshëm, duke lexuar më mirë qëllimet e Kremlinit dhe duke parashikuar me besim një fitore të shpejtë ruse në duart e forcave jashtëzakonisht superiore të Moskës.

Dy vjet më vonë, më pëlqen të mendoj se ata prej nesh që dyshuan në vendosmërinë e Kremlinit ishin gabim për arsyet e duhura.

Ajo që Moska e quan ende në mënyrë eufemistike Operacion Special Ushtarak ka qenë një shkatërrim me përmasa katastrofike, e paparë në Evropë për breza të tërë.  Edhe vlerësimet konservatore tregojnë numrin e të vdekurve dhe të plagosurve në qindra mijëra njerëz nga të dyja palët.
Fitimet e vogla, si kapja e fundit e Avdiivkës, kanë ardhur me kosto të madhe. Ushtria e Rusisë dikur është treguar e papërgatitur dhe e ndjeshme ndaj armëve moderne në duart e një rezistence të vendosur ukrainase.

Edhe nëse lufta përfundon nesër, ka të ngjarë të duhen shumë vite që forca dhe numri i saj të rimëkëmbet.

Dhe dy vitet e fundit të luftës brutale e kanë dëmtuar Rusinë edhe nga brenda. Qindra mijëra qytetarë të saj kanë ikur jashtë vendit për të shmangur rekrutimin.

Frustrimet me mënyrën se si po zhvillohej lufta provokuan një kryengritje të armatosur në të cilën mercenarët e Wagner-it të armatosur marshuan drejt Moskës, duke paraqitur një sfidë të paprecedentë për autoritetin e Kremlinit.

Mospërfillja ndërkombëtare e ka bërë Rusinë vendin më të sanksionuar në botë. Edhe presidenti Putin është paditur për krime lufte në Hagë.

Dhe tani kritiku më i zëshëm i Putinit – Alexey Navalny – ka vdekur.
Mes një goditjeje më të gjerë ndaj disidencës, ky vend është zhytur më tej në izolim dhe errësirë dhe rruga e këtij udhëtimit duket tragjike.

Në vitin 2004, një gazetare kryesore ruse, Anna Politikovskaya, u vra në ditëlindjen e Putinit.

Dërgesat e saj të guximshme nga Çeçenia goditën një akord. Kritikët e tjerë u heshtën brenda dhe jashtë vendit.

Në vitin 2008, Putin po ndërhynte në Gjeorgjinë fqinje, duke shkëputur rajone pro-ruse nga shteti gjeorgjian. Përpara se territori i Krimesë të aneksohej nga Ukraina në vitin 2014, forcat ruse kishin mbështetur me sukses regjimin sirian për vite me radhë në shtypjen brutale të rebelimit të atij vendi, pavarësisht dënimit ndërkombëtar.

Por 24 shkurti 2022, ishte një “një ngjarje e madhe”. Nuk është vetëm se Putini i bëri llogarit gabim me ambicien e tij për të pushtuar Ukrainën, megjithëse ajo që nënkuptohej si një fushatë e kufizuar tani është një luftë pa fund.

Përkundrazi, pushtimi në shkallë të plotë i Ukrainës ishte momenti kur Putini braktisi përfundimisht çdo dukje të bashkëpunimit me Perëndimin dhe të gjitha pretendimet se mospajtimet dhe kritikat brenda këtij kombi të madh do të toleroheshin. Dhe aktualisht ka pak shenja të ndonjë ndryshimi në kurs.

Në fakt, dy vjet nga Operacioni i tij Special Ushtarak, Putini po forcon kontrollin e tij mbi pushtetin me kundërshtarët e heshtur dhe zgjedhjet e marsit do të konfirmojnë mandatin e tij të pestë presidencial.

Privatisht, shumë rusë shpresojnë në heshtje se një ditë do të ketë një ndryshim në kurs. Por pak besojnë të ndodhë.