Lajme
Zbardhen detaje nga marrëveshja trepalëshe energjetike me Italinë dhe Emiratet
Demokracia
16:22 | 15 Janar 2025

Share:

E shpallur në margjinat e Dialogut të Nivelit të Lartë mbi Ndërlidhjen e Rrjetit në Javën e Qëndrueshmërisë në Abu Dhabi, korniza trepalëshe e partneritetit strategjik shënon një hap të rëndësishëm drejt rritjes së sigurisë energjetike, promovimit të zhvillimit të qëndrueshëm dhe përshpejtimit të tranzicionit drejt energjisë së pastër në rajonin e Mesdheut

Në prani të Sheikh Mohamed bin Zayed Al Nahyan, presidentit të Emirateve të Bashkuara Arabe, Giorgia Meloni, Kryeministre e Italisë dhe Edi Rama, Kryeministri i Shqipërisë, kanë nënshkruar një kuadër historik të partneritetit strategjik trepalësh për të rritur bashkëpunimin në energjinë e rinovueshme dhe infrastrukturën e energjisë.

Korniza u nënshkrua nga Sultan Al Jaber, Ministër i Industrisë dhe Teknologjisë së Avancuar të Emirateve të Bashkuara Arabe, President i COP28 dhe Kryetar i Masdar, Gilberto Pichetto Fratin, ministër Italian i Mjedisit dhe Sigurisë së Energjisë dhe Belinda Balluku, zëvendëskryeministre e Shqipërisë dhe Ministre e Infrastrukturës dhe Energjisë.

E shpallur në margjinat e Dialogut të Nivelit të Lartë mbi Ndërlidhjen e Rrjetit në Javën e Qëndrueshmërisë në Abu Dhabi, korniza trepalëshe e partneritetit strategjik shënon një hap të rëndësishëm drejt rritjes së sigurisë energjetike, promovimit të zhvillimit të qëndrueshëm dhe përshpejtimit të tranzicionit drejt energjisë së pastër në rajonin e Mesdheut.

Ai përshkruan fushat kryesore të bashkëpunimit midis Emirateve të Bashkuara Arabe, Italisë dhe Shqipërisë, duke përfshirë vendosjen e projekteve të energjisë së rinovueshme në shkallë gigavat në Shqipëri, duke u fokusuar në fotovoltaikët diellorë, energji eolike dhe zgjidhjet hibride me ruajtje potenciale të baterive. Një pjesë e konsiderueshme e kësaj energjie të rinovueshme do të transmetohet në Itali.

Gjithashtu, partneriteti do të mbikëqyrë zbatimin e një ndërlidhjeje ndërkufitare të transmetimit të energjisë elektrike që lidh Shqipërinë dhe Italinë.

Sulltan Al Jaber tha: Epoka e re e ndërlidhjes globale është thelbësore për përmbushjen e angazhimit për të trefishuar energjinë e rinovueshme, nxitjen e dekarbonizimit, rritjen e aksesit në energji dhe nxitjen e rritjes ekonomike.

“Duke shfrytëzuar ekspertizën e klasit botëror të Emirateve të Bashkuara Arabe në energjinë e rinovueshme, burimet e bollshme natyrore të Shqipërisë dhe tregun e sofistikuar të energjisë në Itali, ne po lidhim kombet në një bashkëpunim largpamës për zhvillimin dhe ndarjen e kapaciteteve të energjisë së rinovueshme në të gjithë Mesdheun. Emiratet e Bashkuara Arabe janë krenare për të qenë, edhe një herë, në ballë të transformimit të sistemit global të energjisë”.

Gilberto Pichetto Fratin komentoi: Ne jemi shumë të kënaqur që jemi pjesë e kornizës trepalëshe të partneritetit strategjik që synon forcimin e bashkëpunimit me vendet me potencial të madh për të zhvilluar energjinë e rinovueshme me kosto efektive, e cila do të rrisë më tej rolin e Italisë si një qendër energjie dhe burimesh të rinovueshme në Mesdhe. Partneriteti gjithashtu rrit bashkëpunimin tonë me vendet e Ballkanit në sektorin e energjisë, i cili është i rëndësishëm për Italinë dhe Bashkimin Evropian, duke forcuar kështu bashkëpunimin rajonal.

“Kjo kornizë trepalëshe e partneritetit strategjik tregon se arritja e objektivave ambicioze klimatike të vendosura në Dubai gjatë COP28 është e mundur vetëm përmes koordinimit global dhe bashkëpunimit për energjinë e gjelbër”.

Belinda Balluku shtoi: Ky partneritet strategjik është një hap i rëndësishëm për Shqipërinë teksa ne ecim përpara me ambiciet tona për energjinë e rinovueshme. Duke bashkuar forcat me Emiratet e Bashkuara Arabe, një lider global në inovacionin e energjisë së rinovueshme, dhe Italinë, me infrastrukturën e saj të avancuar të energjisë dhe ekspertizën e tregut, ne po zhbllokojmë një potencial të jashtëzakonshëm për rritje të qëndrueshme.

“Burimet e bollshme natyrore të Shqipërisë, së bashku me pikat e forta të partnerëve tanë, jo vetëm që do të nxisin tranzicionin e energjisë së gjelbër, por gjithashtu do të krijojnë mundësi afatgjata ekonomike dhe punësimi. Së bashku, ne po hedhim themelet për një të ardhme energjie më të gjelbër dhe më elastike për rajonin e Mesdheut dhe më gjerë”.

Kuadri pason nënshkrimin e një fletë afati të sipërmarrjes së përbashkët midis Masdar dhe Korporata Elektroenergjitike Shqiptare (KESH) – Korporata Elektroenergjetike Shqiptare – në margjinat e COP29 në nëntor të vitit të kaluar për të krijuar një partneritet strategjik për zhvillimin, ndërtimin dhe funksionimin e projekteve të energjisë së rinovueshme në Shqipëria përdor një sërë teknologjish të rinovueshme, duke përfshirë zgjidhje diellore PV, erë dhe hibride, me një integrim të mundshëm të ruajtjes së baterive.

Shqipëria ka 100% prodhimin e energjisë elektrike nga burime të rinovueshme, ku peshën më të madhe e zënë hidrocentralet (98%) me 6841 GWh të prodhuara në vitin 2022 nga tre termocentrale të mëdhenj në veri të vendit. Pjesa e mbetur prej 2%, e barabartë me 160 GWh e gjeneruar në vitin 2022, vjen nga fotovoltaikët.

Por synimi është zgjerimi i gjenerimit të burimeve të rinovueshme. Dhe këtu hyn në lojë trekëndëshi me Emiratet e Bashkuara Arabe. Një marrëveshje midis Shqipërisë dhe vendit të Gjirit daton në nëntor 2024 për zgjerimin e sektorit në vendin ballkanik, përmes një partneriteti midis KESH, operatorit shqiptar të energjisë elektrike, dhe Emiratit Masdar.

Marrëveshja parashikonte eksplorimin e zbatimit të projekteve të energjisë së rinovueshme në shkallë GW në Shqipëri për furnizimin me energji të Shqipërisë dhe vendeve fqinje nëpërmjet ndërlidhjeve ndërkufitare. Ndërmarrja e përbashkët do të fokusohet në projekte të energjisë diellore, të erës dhe hibride, ndoshta të kombinuara me sisteme magazinimi.

Një ndërlidhje mes Italisë dhe Shqipërisë ndërkaq është diskutuar prej dekadash. Marrëveshja e nënshkruar sot në Abu Dhabi ka të bëjë me një projekt të zhvilluar vitet e fundit, i cili, në thelb, ishte përcaktuar tashmë në komponentët e tij kryesorë vjeshtën e kaluar. Që nga shtatori 2024, projekti përfshinte një linjë energjie nëndetëse për të lidhur Vlorën në Shqipëri me Barin në Itali.

Aktualisht, ndërlidhjet midis Italisë dhe Ballkanit janë të kufizuara në një linjë energjie të menaxhuar nga Terna midis stacioneve elektrike të Cepagatti, në provincën e Pescara-s dhe Lastva, në komunën e Kotorrit, Mali i Zi, 445 km e gjatë dhe e inauguruar më 15 nëntor 2019.

Asnjë lidhje nuk është aktive me Shqipërinë.

Të ngjashme