Që nga koha kur Rusia pushtoi Ukrainën, mbi dy milionë refugjatë ukrainas janë larguar nga shteti i Evropës Lindore. Ata që kanë qëndruar kanë jetuar në strehimore në të gjithë vendin për të qëndruar të sigurt. Por, gratë, që janë dy milionë më shumë se sa burrat në Ukrainë, kanë një tjetër gjë urgjente për t’u shqetësuar: ciklin menstrual.
Shumica e grave, që nga adoleshenca e hershme deri në mes të të pesëdhjetave, kanë menstruacione një herë në muaj. Ato mund të zgjasin diku nga tre deri në shtatë ditë në muaj, ndonjëherë më gjatë, ndonjëherë më pak. Menstruacionet e një gruaje mund të vijë gjithashtu me dhimbje periodike ose ngërçe, të cilat mund ta bëjnë të vështirë kryerjen e detyrave të rregullta pa ndihmën e ilaçeve kundër dhimbjeve.
Ndërkohë që ardhja e menstruacioneve mund të jetë shqetësimi më i vogël i tyre, për gratë që aktualisht janë në një zonë lufte, ose për ato që kanë ikur si refugjate. Qasja në produktet e periodave është thelbësore, por mund të mos jetë e mundur.
Njerëzit që janë të detyruar të lënë shtëpitë e tyre në një zonë lufte nuk janë në gjendje të marrin gjithçka që u nevojitet, ose të jenë në gjendje të planifikojnë përpara. Nëse produktet e periodave janë të disponueshme, ato shpesh shiten me çmime aq të larta sa gratë detyrohen të zgjedhin midis produkteve të tjera thelbësore, përfshirë ushqimin.
Drejtoresha ekzekutive e “UN Women” në Mbretërinë e Bashkuar, Claire Barnett, thotë: “Disa do të kenë udhëtuar për ditë të tëra pa akses në objektet e duhura. Dyqanet janë mbyllur dhe shumë gra që ikin nuk do të kenë burimin e tyre të të ardhurave për të blerë artikuj jo ushqimorë”. Grocott shton se aksesi në produktet e periodave nuk ka të bëjë me “dinjitetin”, por më tepër me domosdoshmërinë. Ajo thotë: “Ne nuk themi se qasja në ushqim, ujë ose ilaçe ka të bëjë me dinjitetin dhe periodat duhet të jenë po aq pjesë e lehtësimit humanitar sa secila nga çështjet që konsiderohen jetike”.
Mungesa e aksesit në produkte sanitare mund të jetë gjithashtu kërcënuese për jetën. Barnett shpjegon se mungesa e aksesit në ujë, kanalizime dhe objekte higjienike mund të jetë “më vdekjeprurëse se vdekjet drejtpërdrejt si rezultat i luftës”. Ajo shton: “Ripërdorimi i sendeve si copa mbeturinash dhe leckash si peshqirë higjienike, të cilat gratë shpesh i përdorin në situata konflikti, mund të shkaktojë infeksion serioz”.
Një studim i vitit 2017 nga “Global One” i kampeve të refugjatëve në Siri dhe Liban zbuloi se 60 për qind e refugjateve femra nuk kishin akses në të brendshme dhe një përqindje më e lartë nuk kishin akses në produkte sanitare kur ishin me periodat e tyre. Studimi zbuloi se gjysma e grave të anketuara vuanin nga infeksione të patrajtuara të traktit urinar. Lufta mund të rezultojë në perioda më të rënda dhe më të dhimbshme të cilat kërkojnë më shumë akses në produktet menstruale. Një studim i veçantë nga “UN Women” dhe partneri i tij në Kamerun zbuloi se 99 për qind e grave nuk ndihen të sigurta në tualetet e kampeve të refugjatëve. Barnett shton se gratë dhe vajzat që nuk kanë vende të sigurta për të ndryshuar produktet e menstruacioneve ose për të shkuar në tualet janë në “rrezik më të lartë të dhunës seksuale”.
