A mund që njerëzit një ditë të bëhen helmues në kuptimin e parë të fjalës? Megjithëse nuk ka gjasa që fqinji ynë së shpejti të bëhet po aq i rrezikshëm sa hipopotami ose gjarpëri, hulumtimi i fundit ka treguar se trupi i njeriut i ka të gjitha parakushtet për prodhimin e toksinave. Në fakt, të gjithë zvarranikët dhe gjitarët e kanë këtë aftësi.
Ekspertët kanë zbuluar se një numër gjenesh fleksibël te njerëzit kryesisht të lidhura me gjëndrat e pështymës (gjëndrat e tretjes të vendosura rreth zgavrës mes gojës dhe faringut), japin një përgjigje në pyetjen se si kafshët helmuese e kanë origjinën nga ato që nuk e kanë këtë fuqi të veçantë.
“Ne aktualisht kemi të gjitha blloqet e nevojshme të ndërtimit për të prodhuar toksina. Tani është koha për procesin e evolucionit të mëtejshëm”, tha gjenetisti evolucionar Agneesh Barua nga Instituti i Shkencës dhe Teknologjisë të Okinawas, transmeton Express.
Shumë specie të mbretërisë së kafshëve, të tilla si merimangat ose gjarpërinjtë, mund të prodhojnë helm oral. Biologët tashmë e dinin që helmi në gojën e këtyre kafshëve prodhohet nga pështyma e modifikuar, por hulumtimi i ri ka zbuluar mekanikën molekulare prapa këtij modifikimi, shkruan Live Science.
Armë fleksibël
Fuqia e krijimit të helmeve është një shembull i vërtetë i fleksibilitetit të natyrës. Shumë përbërës të toksinave orale janë të zakonshme për kafshë të ndryshme. Për shembull, përbërësit e helmit të vemjes gjenden gjithashtu në helmin e gjarprit.
Shkencëtarët gjatë studimit të fundit nuk ishin përqendruar në vetë toksinat, por në gjenet që i bëjnë ato të mundshme. Këto gjene rregullatore formojnë bazën e të gjithë sistemit të prodhimit të toksinave, por nuk e prodhojnë atë drejtpërdrejt.
Studiuesit filluan të analizonin gjenomin e gjarprit habu tajvanez ( Trimeresurus mucrosquamatus ), një specie pushtuese në Okinawa.
“Meqenëse e dimë funksionin e të gjitha gjeneve në atë gjarpër, ne thjesht duhet të analizonim se cilat gjene kanë lidhje me ata që janë përgjegjës për krijimin e helmit”, tha Barua.
Ekipi gjeti një plejadë gjenesh që është e zakonshme në indet e shumta të trupit në të gjitha amniotat. Amniotët janë vertebrorë tokësorë (gjitarë, zogj dhe zvarranikë) që fekondojnë vezët e tyre brenda ose lëshojnë vezë në tokë. Shumë prej këtyre gjeneve të lidhura me gjenet për prodhimin e toksinave janë të përfshira në palosjen e proteinave, tha Barua, gjë që ka kuptim sepse kafshët helmuese duhet të prodhojnë sasi të mëdha të toksinave që formohen nga proteinat.
Të njëjtat lloje të gjeneve rregulluese janë të bollshme në gjëndrën e pështymës njerëzore, e cila gjithashtu prodhon sasi të mëdha të proteinave në pështymë.