Nga Marc Scott, Politico.eu
Në gjashtë muajt që kur Moska pushtoi fqinjin e saj në shkurt, Kievi ka huazuar shumë nga taktikat e pionierëve të parë nga Kremlini për të sulmuar kundërshtarët e tij, për të promovuar veten në skenën globale dhe për të luftuar kundër kundërshtarit të saj më të madh në luftën gjithnjë e më të rrënjosur në lindje të Europës.
Ndërsa Ukraina festoi ditën e saj të pavarësisë më 24 gusht, POLITICO analizoi si Ukraina ka imituar shpresh taktikat ruse dhe ndonjëherë, falë hakerave që kanë dëmtuar infrastrukturën e qeverisë, trollëve të mbështetur nga qeveria që synojnë diplomatët e armikut në mediat sociale apo edhe liderit të një vendi që ka përdorur axhendën e tij politike përballë një audiencë globale.
- Marrja në kontroll e situatës
Shumë pak e njihnin Volodymyr Zelensky përpara pushtimit të Rusisë. Por komediani i kthyer në president ka galvanizuar praninë e tij masive në mediat sociale – vetëm kanali i tij Telegram, ka më shumë se 1 milion ndjekës për të minuar makinën propagandistike të Rusisë të mbështetur nga shteti.
Në lutjet shpesh të ndjera, falë një telefoni ku ai qëndron i izoluar në një bunker, 44-vjeçari e ka “sjellë” luftën në duart e njerëzve në mbarë botën dhe e ka bërë atë personale për njerëzit me pak, ose aspak, lidhje të drejtpërdrejta në Ukrainë, raporton abcnews.al.
Ky hap, pjesërisht propagandë, pjesërisht fushatë ndërgjegjësimi është trajtuar më gjerësisht.
Ministrat e qeverisë, agjencitë e vendit dhe madje edhe ushtarët kanë mbushur mediat sociale me pamjet e luftës, duke përfshirë krimet e supozuara të luftës kundër civilëve ukrainas nga ushtarët rusë.
Diçka e tillë ka dëshmuar një kundërpeshë të suksesshme ndaj makinerisë propagandistike të Moskës që mbështetet shumë në mediat shtetërore për të akuzuar Zelensky-n si nazist dhe ukrainasit për kryerjen e krimeve të ngjashme kundër civilëve rusishtfolës në lindje të vendit.
Ndërsa ato mesazhe pro-Moskës janë ende duke fituar vëmendje në Amerikën Latine dhe Afrikë, fushata e marrëdhënieve publike dixhitale të Zelensky-t ka rezultuar shumë e suksesshme në kornizën e pikëpamjes së aleatëve perëndimorë për pushtimin rus.
- Ndikimi i internetit
Rusia ka pasur prej kohësh aspirata për të izoluar ekosistemin dixhital të vendit nga bota e gjerë. Që kur tanket e saj u futën në Ukrainë, qeveria e Kievit vendosi le të themi t’i japë një dorë.
Mykhailo Fedorov, ministri dixhital i Ukrainës dhe dora e djathtë e Zelensky-t për teknologjinë, ka drejtuar një” bllokadë dixhitale “, duke shkatërruar me sukses grupet e kompanive perëndimore të teknologjisë për t’u tërhequr nga Rusia gjatë muajve të fundit, raporton abcnews.al.
Të gjithë, nga Apple te Netflix, ndaluan shërbimet në Rusi, shpesh pas thirrjes së sipërmarrësit të ri ukrainas të teknologjisë, i kthyer në ministër, në mediat sociale.
Fushata nuk ka qenë 100 për qind e suksesshme. Kur Fedorov iu lut Metës që të ndalonte aksesin rus në Facebook dhe Instagram, gjigandi i teknologjisë nuk pranoi.
Kompania përmendi nevojën që rusët të kenë akses në informacione të pavarura rreth luftës. (Moska më pas vazhdoi të ndalonte të dy shërbimet sipas “ligjit të ekstremizmit” të vendit.)
Lutjet e Fedorov për të mbyllur shërbimet e internetit në Rusi u prit gjithashtu me skepticizëm nga grupet e të drejtave civile. Megjithatë, shpejtësia më të cilin ministri ukrainas ka arritur të ndikojë tek firmat teknologjike për të kufizuar shërbimet për arsye politike është e jashtëzakonshme.
3. Të gjithë hakerat e botës, u bënë bashkë
Disa ditë pas luftës, Fedorov bëri sërish diçka të paprecedentë: ai bëri thirrje për vullnetarë, si brenda dhe jashtë vendit, për të krijuar një “Ushtri të hakerëve” për të shënjestruar Rusinë me sulme kibernetike kryesisht jo të sofistikuara në përgjigje të pushtimit.
Gjashtë muaj përpara dhe qindra mijëra aktivistë kanë fshirë një sërë uebsajtesh ruse, kanë sulmuar mediat shtetërore të vendit dhe kanë hakuar një sërë të dhënash kompromentuese për të turpëruar Kremlinin
Në këtë betejë kibernetike, trupat dixhitale të Rusisë ende e tejkalojnë skuadrën vullnetare të Ukrainës. Grupet e lidhura me Kremlinin kanë sulmuar në mënyrë të përsëritur fqinjin e saj perëndimor me malware dhe fushata hakerimi dhe, së fundmi, janë përpjekur të ndërpresin rrjetin elektrik të vendit në prill, raporton abcnews.al.
Sipas zyrtarëve ukrainas, hakerët që kanë lidhje me Bjellorusinë, një aleat i ngushtë i Moskës, gjithashtu shënjestruan me sukses faqet e qeverisë ukrainase në fillim të vitit.
Duke i postuar përpjekjet e tij të hakerimit në grupin e inxhinierëve të IT-së dhe mbështetësve të jashtëm të Ukrainës, Kievi po “kopjon” nga strategjia shumëvjeçare e Rusisë.
- Armiku i armikut tim është miku im
Në shumë vende perëndimore, Palantir dhe Clearview AI – kompanitë e teknologjisë që zhvillojnë aplikacione të mëdha të të dhënave dhe inteligjencës artificiale për sektorët ushtarakë dhe të zbatimit të ligjit kanë bërë thirrje për ndaluar mjetet që mund të ndërhyjnë në privatësinë e tyre.
Ukraina, megjithatë, i ka mbështetur të dyja firmat e diskutueshme në betejën e saj me Rusinë pasi përdor të gjitha armët që ka në dispozicion, raporton abcnews.al.
Autoritetet kanë përdorur teknologjinë e njohjes së fytyrës të Clearview AI për të identifikuar ushtarët rusë të vrarë në luftime, në mënyrë që Kievi të mund të informojë drejtpërdrejt familjet e tyre në një përpjekje për të minuar moralin rus. Kritikët paralajmërojnë se praktika të tilla mund të çojnë në keqidentifikimin e njerëzve dhe të përfaqësojnë shkelje të mundshme të privatësisë.
Në qershor, Zelensky u takua gjithashtu me Alex Karp, shefin ekzekutiv të Palantir, në Kiev, gjatë të cilit kontraktori ushtarak njoftoi planet për të formuar një zyrë lokale si pjesë e përpjekjeve të tij për të mbështetur përpjekjet e luftës së Ukrainës.
“Lufta moderne ka ndryshuar rregullat dhe teknologjia luan një rol të madh,” tha Fedorov, ministri dixhital i vendit, menjëherë pas takimit. “Bashkëpunimi me Palantirin ka një rëndësi të madhe për ne, pasi do të na ndihmojë të forcojmë ushtrinë tonë dhë të mposhtim armikun sa më parë.”
