Profesori i Universitetit, John Hopkins, Daniel Serwer, ka dhënë një kriticizëm të tërthorë të raportit të publikuar nga kolegët akademikë të tij për propozim-zgjidhjen për Kosovën që e publikuan në analizën me titull “Nga Kriza në Konvergjencë”.

Sipas Serwer, Instituti për hartimit e këtij raporti ka mbledhur “një grup të pazakontë për të strategjizuar” për këtë çështje, me pikëpamje skolastikësh nga Kosova dhe Serbia ndaj destabilitetit në rritje, por se te pjesa ku shtjellon njohjen e Greqisë, “është për të ardhur keq që raporti nuk përfshiu ndonjë autor grek”, shkruan Demokracia.com.

“Është për të ardhur keq që raporti nuk përfshin një autor grek. Thënë kështu, sigurisht që qasja inkurajuese që ata sugjerojnë është e preferueshme sesa ajo ndëshkuese”, kishte deklaruar Serwer.

Grupi kishte përfshire studiues me origjinë nga Serbia dhe Kosova, si dhe nga shtetet jo njohëse të BE-së, Rumania, Sllovakia dhe Spanja.

“Unë nuk kam qenë i përfshirë në përgatitjen e raportit të tyre dhe nuk kam ditur për të derisa u publikua. Unë do të ofroj një kritikë të gjerë të disa prej pikave të tij më të spikatura”, ka deklaruar Serwer.

Serwer në këtë raport identifikon “një gabim më të madh”, por se thotë “ky nuk është gabimi më i madh”.

“Një nga arsyet e urgjencës në lidhje me njohjen është kërcënimi në rritje i irredentizmit. Beogradi po ëndërron për një “shtëpi serbe” që përfshin pjesët e banuara me serbë të Kosovës, Malit të Zi dhe Bosnjë-Hercegovinës. Kjo ide nuk dallohet nga Serbia e Madhe. Ky ishte qëllimi i Sllobodan Millosheviqit për të shkuar në luftë në Kroaci dhe Bosnje. (Kosova dhe Mali i Zi ishin tashmë nën sundimin serb në atë kohë.) Disa në Tiranë dhe Prishtinë, përfshirë kryeministrat aktualë, pëlqejnë idenë e Shqipërisë së Madhe, e cila është e përjashtuar në kushtetutën e Kosovës”, ka shtjelluar Serwer.

Ai argumenton se njohja dhe anëtarësimi eventual në NATO për Kosovën do të ndryshojë “llogaritjen strategjike” të Beogradit, do ta stimulojë Serbinë të pranojë rendin perëndimor për Ballkanin dhe do të pengojë Rusinë.

“Unë dyshoj në këto propozime. Beogradi pretendon se është “neutral”, por në fakt po riarmatoset përtej çdo nevoje për t’u përballur me kërcënimet reale ushtarake. Edhe Serbia po shkon drejt autokracisë së brendshme. Politika e saj është zhvendosur përfundimisht drejt nacionalizmit virulent etnik. Opozita e saj demokratike është duke u zhdukur. Mediat e saj nuk janë të lira. Edhe amendamentet kushtetuese të miratuara fundjavën e kaluar nuk janë veçse një hap i parë drejt një gjyqësori të pavarur, nëse zbatohen me mirëbesim”, ka shtjelluar në raport Serwer.

Njohja e Kosovës dhe përparimi i saj drejt NATO-s ka të ngjarë të parandalojë çdo ndërhyrje ushtarake serbe. Por kjo do ta stimulojë edhe më tej Serbinë në drejtime të gabuara. Politikanët nacionalistë etnikë do të përfitojnë. Moska do të jetë e gatshme dhe e gatshme të armatosë Beogradin kundër NATO-s. Rusia madje mund të mbështetet në bllokimin e anëtarësimit të Kosovës në OKB nëse Serbia do të pajtohej disi me të. Presidenti Putin do të ketë një çmim në mendje – në Gjeorgji, Moldavi apo Ukrainë – përpara se të dorëzojë atutën e tij.

Ndër të tjera Server shtjellon se i pëlqen ideja për të punuar shumë për njohjen nga jo-njohësit e BE-së, veçanërisht të katër që janë anëtarë të NATO-s. Aleanca duhet të përgatitet për pranimin e Kosovës jo më vonë se përfundimi i ushtrisë së saj, i planifikuar për në vitin 2027. Por nocioni se njohja ose anëtarësimi në NATO do të zhbëjë disi zhvendosjen e brendshme dhe ndërkombëtare të Serbisë në drejtime të gabuara, është imagjinar. Europa “e tërë dhe e lirë” është një shkronjë e vdekur për momentin. Kështu është edhe Ballkani “i plotë dhe i lirë”. Rajoni do të ndahet sepse kështu duan Moska dhe Beogradi. Pyetja e vetme është se ku do të vizatohen linjat.

Pra, çfarë mendoj unë për raportin? I mirë në tezën e tij qendrore në lidhje me njohjen, por i mbishitur për ndikimin strategjik. Nuk ka shkop magjik. Perëndimi duhet të ngjethet për një luftë të gjatë në Ballkan./Demokracia.com/