Nuk ka dyshim se lufta në Ukrainë do të kishte pasoja të tmerrshme. Nëse Rusia do të pushtonte, mijëra njerëz mund të vdisnin dhe shumë do të zhvendoseshin.
Çmimi ekonomik i përplasjes do të ishte i rëndë, dhe ai humanitar do të ishte shkatërrues.
Megjithatë, Rusia vazhdon të forcojë forcat e saj rreth Ukrainës, dhe Perëndimi vazhdon të kërcënojë me kundërmasa të ashpra, shkruan BBC, transmeton Demokracia.com.
Zyrtarët amerikanë besojnë se Rusia do të sulmojë të mërkurën, më 16 shkurt.
Presidenti amerikan Joe Biden tha të premten, në bisedimet me disa liderë perëndimorë, se Rusia mund të sulmojë Ukrainën më 16 shkurt.
A ka një rrugëdalje diplomatike nga konflikti në mënyrë paqësore dhe të qëndrueshme?
Diplomatët po flasin për një “rampë daljeje” ku të gjitha palët mund të largohen nga rruga e luftës, por gjetja e një rrugëdaljeje të tillë nuk është e lehtë.
Çdo kompromis do të kishte një çmim, por BBC ofron disa rrugë të mundshme që nuk përfshijnë rezultate ushtarake dhe rrjedhimisht të përgjakshme.
Perëndimi mund ta bindë Putinin të largohet
Sipas këtij skenari, fuqitë perëndimore do të pengonin në mënyrë efektive çdo pushtim duke bindur presidentin rus Vladimir Putin se do t’i bënte më shumë dëm sesa dobi sesa suksese ushtarake në fushën e betejës.
Putini do të duhej të frikësohej se Perëndimi do të mbështeste një kryengritje ushtarake në Ukrainë, e cila do ta fuste në kurth në një luftë të kushtueshme për vite me radhë. Më tej, ai mund të konkludonte se kjo do të zvogëlonte mbështetjen e tij të brendshme dhe kështu do të rrezikonte udhëheqjen e tij në Rusi.
Sipas kësaj narrative, Perëndimi gjithashtu do të duhej të lejonte Putinin të merrte një fitore diplomatike, në mënyrë që të paraqitej si një protagonist paqësor që nuk ishte i gatshëm t’i përgjigjej ushtarakisht provokimeve të NATO-s, shkruan Demokracia.com.
Putin mund të argumentojë se më në fund ka tërhequr vëmendjen e Perëndimit dhe se liderët perëndimorë kanë adresuar shqetësimet e tij të sigurisë. Rusia do t’i kujtonte botës se është një fuqi e madhe dhe do të thellonte praninë e saj në Bjellorusi.
Vështirësia me këtë tregim është se do të ishte po aq e lehtë të pretendohej se Putini kishte gabuar. Veprimet e tij do të bashkonin Perëndimin, do ta shtynin NATO-n të lëvizte forcat e saj më pranë kufijve të Rusisë; dhe inkurajoi Suedinë dhe Finlandën që të konsiderojnë anëtarësimin në NATO, sipas BBC.
Marrëveshje e re për sigurinë
Fuqitë perëndimore e kanë bërë të qartë se nuk do të bëjnë kompromis mbi parimet kryesore, si sovraniteti dhe integriteti territorial i Ukrainës dhe e drejta e saj për të kërkuar anëtarësimin në NATO.
Megjithatë, Shtetet e Bashkuara dhe NATO kanë pranuar se një gjuhë e përbashkët mund të gjendet për çështje më të gjera të sigurisë evropiane.
Kjo mund të përfshijë ringjalljen e marrëveshjeve të pavlefshme të kontrollit të armëve për të reduktuar numrin e raketave nga të dyja palët, forcimin e masave të ndërtimit të besimit midis forcave ruse dhe NATO-s, transparencë më të madhe mbi stërvitjet ushtarake dhe vendndodhjet e raketave dhe bashkëpunimin për testimin e armëve anti-satelitore.
Rusia e ka bërë tashmë të qartë se këto çështje nuk do të jenë të mjaftueshme për të përmbushur shqetësimet e saj thelbësore se lejimi i Ukrainës për t’u bashkuar me NATO-n do të rrezikonte sigurinë ruse. Por nëse, të themi, vendosjet e raketave të NATO-s do të reduktoheshin ndjeshëm, kjo mund të zgjidhte të paktën disa nga shqetësimet e Rusisë.
Marrëveshja e Minskut
Kjo ishte një paketë e marrëveshjesh të rënë dakord në vitet 2014 dhe 2015 në kryeqytetin bjellorus, Minsk, e cila ishte krijuar për t’i dhënë fund luftës midis forcave qeveritare dhe rebelëve të mbështetur nga Rusia në Ukrainën lindore.
Marrëveshja padyshim dështoi, sepse luftimet vazhduan. Por të paktën kjo marrëveshje i hapi rrugën për një armëpushim dhe një zgjidhje politike të bazuar në një Kushtetutë më federale.
Politikanët perëndimorë sugjerojnë se ringjallja e marrëveshjes së Minskut tani mund të jetë një zgjidhje për krizën. Presidenti francez Emanuel Macron tha se Minsk “është e vetmja mënyrë që na lejon të ndërtojmë paqen”.
Problemi është se dispozitat e marrëveshjes janë të ndërlikuara dhe të diskutueshme. Kremlini po kërkon që Ukraina të mbajë zgjedhje lokale për të fuqizuar politikanët pro-rusë. Kievi dëshiron që Moska të çarmatosë dhe të largojë fillimisht luftëtarët rusë.
Mosmarrëveshja më e madhe është se sa autonomi do t’u jepte Minsk enklavave të shkëputura në Donbas. Kievi ofron një vetëqeverisje modeste dhe Moska nuk pajtohet, duke thënë se Donetsk dhe Luhansk duhet të kenë një fjalë në politikën e jashtme të Ukrainës, dhe kështu të drejtën për të vënë veton për anëtarësimin në NATO, transmeton Demokracia.com.
Frika e madhe e Kievit është se ringjallja e pikës së Minskut për NATO-n është e ardhmja e Ukrainës dhe se anëtarët e NATO-s nuk duhet ta thonë këtë në mënyrë eksplicite. Prandaj, pëlqimi dhe mbështetja e njerëzve në Ukrainë nuk ka gjasa.
A mund të bindet Ukraina të adoptojë një lloj neutraliteti?
Kishte raporte – të cilat më vonë u mohuan – se zyrtarët francezë i propozuan Ukrainës një model finlandez. Finlanda miratoi neutralitetin formal gjatë Luftës së Ftohtë dhe mbeti jashtë NATO-s.
A mund të jetë kjo tërheqëse për Kievin? Kjo do të shmangte një rezultat ushtarak dhe do të kënaqte kërkesën kryesore të Putinit. Dhe aleanca nuk do të duhej të bënte kompromis me politikën e saj të “dyerve të hapura” – Ukraina do të bënte një zgjedhje sovrane për të mos u anëtarësuar.
Megjithatë, Ukraina ndoshta nuk do ta mbështeste këtë sepse neutraliteti praktikisht do ta linte atë të hapur ndaj ndikimit rus dhe do ta distanconte anëtarësimin e saj në Bashkimin Evropian.
Status quo-ja
A është e mundur të mbahet në këtë nivel përballja aktuale dhe të ulet intensiteti me kalimin e kohës?
Rusia mund të tërheqë ngadalë trupat e saj përsëri në kazermë, duke deklaruar se stërvitjet e tyre kanë përfunduar. Por në të njëjtën kohë, shumë pajisje ushtarake mund të mbeten në pozicion, për çdo rast. Moska mund të vazhdojë të mbështesë forcat rebele në Donbas.
Në këmbim, Perëndimi do të ruante një prani të shtuar të NATO-s në Evropën Lindore. Politikanët dhe diplomatët do të vazhdonin të bashkëpunonin në mënyrë sporadike me homologët e tyre rusë, me pak përparim thelbësor.
Ukraina do të vazhdonte të luftonte, por të paktën nuk do të kishte luftë të hapur.
Dhe dalëngadalë përballja do të shuhej nga kryefjala dhe do t’i bashkohej listës së gjatë të konflikteve të ngrira që po zhduken nga vëmendja e publikut.
Asnjë nga këto opsione nuk është i lehtë apo i mundshëm.
Në Kiev, ata kanë frikë se Ukraina do të jetë ajo që duhet të bëjë kompromise. Llogaritja, megjithatë, është nëse rreziku i një konflikti shkatërrues është real dhe nëse po, çfarë mund të bëhet për ta shmangur atë.
E vetmja gjurmë shprese për momentin është se të gjitha palët janë ende gati për të biseduar. Dhe sa më gjatë që njerëzit flasin, aq më gjatë mbetet e hapur dera diplomatike, edhe nëse është e hapur. /Demokracia.com/