Të gjithë e dimë se diabeti, presioni i lartë i gjakut dhe sëmundjet e zemrës janë të rrezikshme.

Diabeti mund të çojë në dëmtim nervor, dëmtim të syve dhe dëmtim të veshkave, ndërsa presioni i lartë i gjakut dhe sëmundjet e zemrës mund të shkaktojnë një atak në zemër, goditje në tru ose aneurizëm.

Megjithatë, mund të mos e keni ditur se këto sëmundje mund t’ju bëjnë të humbni kujtesën dhe aftësitë tuaja të të menduarit.

Është e vërtetë që meshkujt kanë më shumë gjasa të kenë sëmundje të arterieve koronare, diabet dhe presion të lartë të gjakut. Megjithatë, një studim i fundit i klinikës Mayo i botuar në Neurology tregon se gratë që kanë një ose më shumë nga këto probleme kanë më shumë gjasa të humbasin aftësitë e rëndësishme të kujtesës dhe të të menduarit.

Me fjalë të tjera, të kesh një problem kardiovaskulare mund të shkaktojë që gratë të përjetojnë rënie më të madhe njohëse sesa burrat.

Hulumtimi
Për të testuar teorinë se problemet kardiovaskulare shkaktojnë rënie njohëse te gratë, një grup studiuesish të Klinikës Mayo nxorën të dhëna nga Studimi i Plakjes në Klinikën Mayo (MCSA). (MCSA është një studim i vazhdueshëm që mbledh kërkime që ndihmojnë në parashikimin dhe parandalimin e demencës). Studiuesit përfshinë 1,857 pjesëmarrës nga mosha 50 deri në 69 vjeç. Ata u ndanë në mënyrë të barabartë ndërmjet gjinive – 920 ishin burra dhe 937 ishin gra. Asnjë prej tyre nuk kishte demencë në fillim të studimit.

Përveç kësaj, studiuesit shqyrtuan të dhënat mjekësore të pjesëmarrësve dhe shënuan problemet shëndetësore që ata kishin tashmë. Këto probleme përfshinin sëmundjen koronare të zemrës, aritmitë, dështimin kongjestiv të zemrës, hipertensionin dhe diabetin. Në përgjithësi, rreth 70 për qind e pjesëmarrësve kishin të paktën një nga ato gjendje shëndetësore. Një përqindje më e madhe e meshkujve kishin një problem shëndetësor sesa femrat.

Çdo 15 muaj për rreth tre vjet, studiuesit përdorën nëntë teste për të vlerësuar kujtesën e pjesëmarrësve, gjuhën, funksionin ekzekutiv (një aftësi që na ndihmon të planifikojmë, fokusohemi dhe të qëndrojmë të vëmendshëm) dhe aftësitë hapësinore (aftësia juaj për të kuptuar dhe mbajtur mend vendndodhjen dhe dimensionin e objekteve ose hapësirës).

Rënia e kujtesës dhe aftësive të të menduarit tek gratë
Pas analizimit të të dhënave, ekipi zbuloi se gratë kishin më shumë gjasa të vuanin nga rënia njohëse sesa burrat nëse kishin probleme të caktuara kardiovaskulare. Për shembull, diabeti dhe kolesteroli i lartë ishin të lidhura me një rënie më të madhe të gjuhës tek gratë.

Sëmundja e arterieve koronare ishte e lidhur me një rënie të konsiderueshme njohëse vjetore te gratë. Në fakt, kjo sëmundje lidhej me një humbje të aftësive mendore që ishte dy herë më e madhe te femrat sesa te meshkujt.