Lajme
Numër rekord votuesish në zgjedhjet e parakohshme të Francës
Demokracia
16:09 | 30 Qershor 2024

Share:

Votuesit francezë të dielën në mëngjes ishin në një numër rekord në raundin e parë të zgjedhjeve të parakohshme me pasoja të larta që mund të sjellin një qeveri të ekstremit të djathtë dhe të tronditin Bashkimin Evropian.

Në mesditë me kohën lokale, 25.9 për qind e votuesve kishin hedhur tashmë votën e tyre, krahasuar me 18.43 për qind në vitin 2022 – pjesëmarrja më e lartë në më shumë se katër dekada, sipas studiuesit të Ipsos, Mathieu Gallard.

Pjesëmarrja e votuesve është një faktor kyç në këto zgjedhje sepse do të ndihmojë në përcaktimin se sa prej kandidatëve të koalicionit të presidentit Emmanuel Macron kualifikohen për raundin përfundimtar të votimit të javës së ardhshme.

Macron bëri thirrje për zgjedhje të papritura legjislativ në fillim të këtij muaji, pasi humbi zgjedhjet parlamentare evropiane nga partia e ekstremit të djathtë Rassemblement National (RN) me një diferencë të madhe.

Edhe pse ky veprim habiti publikun dhe zemëroi shumë edhe në kampin e tij, Macron e mbrojti atë si një “moment sqarimi” për qytetarët që të vendosnin se kush donin të qeveriste vendin duke pasur parasysh ngritjen e vazhdueshme të partisë RN të Marine Le Pen.

Por basti i jashtëzakonshëm i Macron për të thirrur zgjedhje të parakohshme duket se do të dështojë.

Megjithëse parashikimet e vendeve janë të vështira për t’u bërë duke pasur parasysh formatin e votimit me dy raunde, anketuesit thonë se RN mund të fitojë një shumicë të plotë prej 289 nga 577 vende në asamble.

Kjo do ta detyronte Macron-in në një qeveri të pakëndshme për ndarjen e pushtetit të njohur si “bashkëjetesë” dhe do ta detyronte atë të zgjedhë të mbrojturin 28-vjeçar të Le Pen, Jordan Bardella si kryeministër.

Vendvotimet u hapën në orën 8 të mëngjesit me kohën lokale dhe do të mbyllen në 18:00 në qytetet e vogla dhe 20:00 në qytetet e mëdha kur do të zbulohen exit poll-et.

Rezultatet përfundimtare do të dihen vetëm pas raundit të dytë më 7 korrik.

Shumë votues francezë kanë refuzuar Macron-in, të cilin ata e shohin si elitar dhe pa kontakt, dhe preferojnë RN-në e Le Pen-it për theksimin e saj në çështjet e kostos së jetesës dhe pagave, në krye të qëndrimit të tij tradicional kundër imigracionit.

Opinioni publik është zhvendosur gjithashtu djathtas në dekadën e kaluar, ndërsa politika e identitetit u zhvendos në qendër të skenës me RN që e konsideronte pakicën myslimane të Francës si një kërcënim për vlerat laike të republikës.

Një sondazh i Ipsos të premten tregoi se RN e Le Pen është në rrugën e duhur për të fituar raundin e parë me 32 për qind të synimeve të votimit, ndërsa një aleancë e majtë e njohur si Nouveau Front Populaire (NFP) ishte në 29 për qind.

Koalicioni i Macron do të ishte në vendin e tretë me 20 për qind të votave.

Zgjedhjet mund të përfundojnë gjithashtu në një parlament të varur në të cilin nuk ka shumicë pas një kryeministri që mund t’i mbijetojë një votimi mosbesimi.

Nëse RN triumfon dhe nis një bashkëjetesë me Macron pas më shumë se 50 vjetësh në opozitë, kjo do të shënojë shenjtërimin për përpjekjen dhjetëvjeçare të Le Pen për të “detoksifikuar” partinë që babai i saj bashkëthemeloi me një ish-ushtar në njësinë franceze të Waffen-SS e nazistëve.

Në një bashkëjetesë, RN do të drejtonte qeverinë, punët e brendshme dhe do të përcaktonte buxhetin, ndërsa Macron do të mbetej shefi i forcave të armatosura dhe do të vendoste politikën e jashtme.

Ka pasur tre bashkëjetesa në historinë e pasluftës së Francës, por asnjëra nuk përfshinte parti me pikëpamje kaq diametralisht të kundërta.

Le Pen dhe Bardella kanë sinjalizuar të dy ditët e fundit se do të sfidonin autoritetin e presidentit, duke përfshirë mbrojtjen dhe politikën e jashtme – një perspektivë që ka të ngjarë të alarmojë aleatët dhe tregjet.

Aleanca NFP – e përbërë nga e majta ekstreme La France Insoumise (LFI) e udhëhequr nga Jean-Luc Mélenchon, socialistët e qendrës së majtë, të Gjelbrit dhe Komunistët – ka një program të rëndë ekonomik për taksat dhe shpenzimet dhe e ka cilësuar veten si mënyra e vetme për të bllokuar RN.

Por fraksionet e saj kanë pikëpamje të ndryshme për shumë çështje dhe nuk kanë mundur të vendosin për një kandidat për kryeministër.

Kandidati tre herë presidencial Mélenchon ka treguar se e dëshiron këtë detyrë, por aleatët e tij nuk janë dakord.

Marrë nga “Financial Times”, përshtatur për Albanian Post 

Të ngjashme