Kur udhëheqësi i Kishës Ortodokse Ruse mbështet pushtimin e Ukrainës dhe kur nëse e quan konfliktin “luftë” rrezikon të futesh në burg, duhet guxim të flasësh.
Por kjo është ajo që Ati Grigory Mikhnov-Vaytenko ka bërë që kur Kremlini i vuri sytë fqinjit të tij perëndimor për herë të parë.
At Grigory, i cili dikur ishte prift në Kishën Ortodokse Ruse, ka vendosur të provojë se jo të gjithë në vend qëndrojnë pas aktit agresiv të Presidentit Vladimir Putin. Patriarku Kirill, udhëheqësi i kishës, është ndër mbështetësit më të zëshëm të luftës.
Ndihma për qindra mijëra refugjatë ukrainas që e gjetën veten të bllokuar në të gjithë Rusinë që nga shkurti është prioriteti numër një i Grigory-t.
Organizata e tij fetare, Kisha Apostolike Ruse, ka ndihmuar rreth 7,000 refugjatë gjatë tetë muajve të fundit.
“Kur erdhi prilli, organizata jonë fetare dhe famullia e Shën Petersburgut, hapëm një qendër për të ndihmuar refugjatët [ukrainas] sepse shumë prej tyre kanë nevojë për lloje të ndryshme ndihme,” tha At Grigory për Euronews.
“Disa kanë nevojë për bileta (për t’u larguar nga Rusia), disa kanë nevojë për rroba ose lloje të ndryshme ilaçesh.
“Pra, ne bëjmë atë që mund të bëjmë, gjithçka që mund të bëjmë për të ndihmuar, ne përpiqemi ta bëjmë atë.
“Nëse flasim për mjekësinë, ka shumë dokumente për çdo person. Dhe këto janë vetëm dy javët e fundit,” tha ai, duke tundur tufa të mëdha letrash blu të zbehtë që mbanin mbishkrime zyrtare të qeverisë ruse.
“Është e nevojshme të ndalet lufta”
Kur filloi lufta, Grigory iu drejtua fqinjve të tij ukrainas dhe, së bashku me klerikë të tjerë ndërkombëtarë, shkroi një letër duke kërkuar ndalimin e pushtimit.
Quajtja e agresionit kundër Ukrainës një “luftë” është kriminalizuar në Rusi që në fillim. Megjithatë Grigory është sfidues. “Ne jemi të bashkuar në këto ide. Është e nevojshme të ndalet lufta.”
“Unë e kuptoj që negociatat politike mund të jenë të vështira. Por është e nevojshme të kthehemi te kufijtë që u vendosën dhe u njohën ndërkombëtarisht në vitin 1991 nga e gjithë bota”, thotë ai, duke iu referuar kufijve të Ukrainës të vendosura kur u shkëput nga Bashkimi Sovjetik dhe shpalli pavarësinë.
Këta kufij përfshijnë gadishullin e Krimesë dhe rajonet lindore dhe jugore të Ukrainës – Donetsk, Luhansk, Zaporizhzhia dhe Kherson – të cilat së fundi u shpallën të aneksuara nga presidenti rus.
Këto opinione kanë futur tashmë shumë njerëz në burg në të gjithë Rusinë.
Pra, a është i shqetësuar At Grigory për këtë?
“Nuk ka asgjë për t’u frikësuar,” tha Grigory. “Është si moti. Ndonjëherë dita fillon me diell, por nga pasditja mund të bjerë shi.”
Djali i disidentëve që zbuluan thirrjen e tij të vërtetë
I lindur në Moskë si djali i një piktoreje të famshme për punën e saj në teatër dhe film dhe një poeti dhe dramaturgu edhe më të njohur – të dy disidentë – At Grigory zbuloi krishterimin ndërsa shërbente në ushtrinë sovjetike në vitet 1980.
Pas shpërbërjes së Bashkimit Sovjetik në 1991, Grigory, një regjisor i trajnuar filmash, u zhgënjye me punën në televizion, e cila po zgjidhej gjithnjë e më shumë nga elitat e Kremlinit si mjeti kryesor për propagandën e drejtpërdrejtë që i shërbente publikut.
Ai kërkoi përgjigje diku tjetër, duke u bërë prift menjëherë pas largimit nga TV.
“Në fillim të viteve 2000, kuptova se arrita gjithçka që doja të bëja në televizion dhe televizioni filloi të ishte diçka shumë e çuditshme për mua,” tha Grigory.
“Nuk prisja që gjërat të bëheshin aq keq sa janë tani, por më mjaftoi, mund të them.”
Kanalet televizive ruse janë një burim thelbësor i propagandës anti-ukrainase dhe pro-qeveritare dhe shërbejnë si inkubatorë për teoritë konspirative rreth armiqve të perceptuar të Rusisë, ndërsa lavdërojnë vendimet e qeverisë dhe veçanërisht ato të marra nga Putin.
