Nga Gerald Feierstein, The Hill
Me luftën Izrael-Hamas, fokusi ndërkombëtar po zhvendoset gjithnjë e më shumë tek ajo që do të vijë një ditë pas ndalimit të të shtënave dhe se si palët dhe komuniteti ndërkombëtar mund të ecin përpara.
Një viktimë pothuajse e sigurt e sulmit terrorist të Hamasit është procesi i normalizimit midis Izraelit dhe fqinjëve të tij arabë. Në të vërtetë, 7 tetori duket se ka lëshuar zilën e Marrëveshjeve të Abrahamit, të cilat fillimisht u mbështetën nga administrata Trump dhe më vonë u përqafuan nga administrata Biden.
Siç u konceptua fillimisht, udhëheqësit izraelitë dhe amerikanë besonin se një qasje “jashtë brenda” do t’i lejonte Izraelit të normalizonte marrëdhëniet e tij me botën arabe, duke anashkaluar konfliktin me palestinezët.
Por fundi i mendjemadhësisë fillestare të Marrëveshjeve të Abrahamit nuk do të thotë një fund i rolit thelbësor që partnerët e Marrëveshjes së Abrahamit mund të luajnë për të ndihmuar ndërmjetësimin e një marrëveshjeje izraelito-palestineze, raporton abcnews.al.
Partnerët e Marrëveshjes së Abrahamit mund të shërbejnë si një urë thelbësore midis izraelitëve dhe palestinezëve.
Ndërsa të gjithë partnerët arabë, Emiratet e Bashkuara Arabe, Bahreini, Sudani dhe Maroku kanë qenë kritikë ndaj operacioneve ushtarake izraelite në Gaza dhe ndaj numrit të madh të viktimave të pafajshme palestineze, duke reflektuar zemërimin e fortë popullor në vendet e tyre, asnjëri nuk është bërë i pakthyeshëm.
Edhe Arabia Saudite ka treguar se nuk e ka braktisur shpresën për arritjen e një marrëveshjeje për normalizimin e marrëdhënieve me Izraelin.
Pozicioni i këtyre kombeve, padyshim, është një pikëpamje që ata ndajnë me Izraelin: se Hamasi, me mbështetësit e tij iranianë, është një kërcënim domethënës për interesat e tyre dhe për rajonin në përgjithësi.
Ata pranojnë gjithashtu se lidhjet me Izraelin rritin sigurinë e tyre dhe zhvillimin ekonomik.
Në të njëjtën kohë, shtetet arabe kanë forcuar lidhjet e tyre me palestinezët, duke kundërshtuar nocionin se e ardhmja e lëvizjes palestineze është me interes në rënie për rajonin më të gjerë.
Duke folur për Guardian, më 29 tetor, kryeministri palestinez Mohammed Shtayyeh theksoi se Arabia Saudite kishte kërkuar që çdo marrëveshje normalizimi me Izraelin të sjellë përfitime thelbësore për palestinezët.
Partnerët e Marrëveshjes së Abrahamit “po flasin me ne,” tha Shtayyeh, “dhe ne dhe ata duam të angazhohemi”.
Në mënyrë kritike, dhuna e fundit ka ritheksuar nevojën për të gjetur një zgjidhje politike për konfliktin Izrael-Palestinë në tërësinë e tij.
Nuk ka zgjidhje vetëm për problemin e Gazës. Ekziston vetëm një zgjidhje për konfliktin Izrael-Palestinë.
Ditët e fundit, retorika amerikane është zhvendosur për të pranuar këtë realitet. Një model i mundshëm për atë që vjen më pas mund të jetë Konferenca shumëkombëshe e Madridit, e organizuar në tetor 1991 pas Luftës së parë të Gjirit.
Ndërsa fokusi kryesor i Madridit ishte promovimi i paqes midis Izraelit dhe fqinjëve të tij, përfshirë palestinezët, kishte gjithashtu një përpjekje më të gjerë për të angazhuar rajonin në masat për të adresuar sfidat kritike, duke përfshirë ujin, mjedisin, kontrollin e armëve, refugjatët dhe zhvillimin ekonomik.
Në të vërtetë, ajo përpjekje më e gjerë prodhoi rezultate reale dhe pati sukses në avancimin e bashkëpunimit ndërrajonal, duke përfshirë bashkëpunimin arabo-izraelit, në disa çështje thelbësore ndërsektoriale.
Pikërisht këtu partnerët arabë në Marrëveshjet e Abrahamit mund të luajnë një rol kritik.
Ekziston tashmë një kornizë që mund të përsërisë bisedimet shumëkombëshe të Madridit: Forumi i Negevit, i cili u nis nga partnerët e Marrëveshjes së Abrahamit dhe SHBA së bashku me Egjiptin në mars 2022.
Ashtu si konferenca e Madridit, partnerët e Forumit Negev organizuan grupe pune për të inkurajuar bashkëpunimin, interesat e përbashkëta dhe për të promovuar stabilitetin dhe prosperitetin rajonal në Lindjen e Mesme.
Grupet u fokusuan në energjinë, shëndetin, turizmin, ushqimin dhe ujin. Për më tepër, partnerët identifikuan forcimin e ekonomisë palestineze dhe përmirësimin e cilësisë së jetës për palestinezët si një objektiv të qartë për grupet.
Për momentin, sigurisht, një zgjidhje politike për t’i dhënë fund konfliktit izraelito-palestinez mbetet në horizontin e largët. Pasi të përfundojnë operacionet ushtarake, izraelitët dhe palestinezët njësoj, të traumatizuar nga ngjarjet e tmerrshme të javëve të fundit, do të kenë nevojë për kohë për të shëruar dhe riparuar dëmet e bëra, raporton abcnews.al.
Kjo sigurisht do të thotë një përpjekje urgjente për të ndihmuar civilët palestinezë në Gaza të rindërtojnë jetën e tyre, të sigurojnë akses në furnizimet thelbësore humanitare dhe të rivendosin shërbimet kritike, duke përfshirë shëndetësinë dhe arsimin.
Do të thotë gjithashtu gjetja dhe lirimi i pengjeve izraelite të marra nga Hamasi më 7 tetor. Do të duhet gjithashtu të jepet llogari për dështimet e lidershipit si në Jerusalem ashtu edhe në Ramallah.
Megjithatë, më e rëndësishmja, avancimi i përpjekjeve për të arritur një zgjidhje paqësore të konfliktit kërkon që të dyja palët të sjellin lidership të ri të gatshëm dhe të aftë për të bërë lëshimet dhe kompromiset e nevojshme për të arritur një zgjidhje të përhershme. Kjo do të marrë kohë. Por nuk ka nevojë të presësh që të ndalojnë luftimet për të filluar procesin.
Administrata e Bidenit duhet të njoftojë tani se po përgatit ftesa për të nisur një nismë të re. Komuniteti më i gjerë ndërkombëtar, veçanërisht OKB-ja, BE-ja dhe Mbretëria e Bashkuar, duhet të vijnë në Uashington, të takohen dhe të fillojnë përgatitjet për negociatat, raporton abcnews.al.
Dhe pjesëmarrja e atyre shteteve arabe që kanë demonstruar përkushtimin e tyre për të jetuar në paqe me Izraelin, si dhe mbështetjen e tyre për aspiratat palestineze për vetëvendosje është thelbësore.
Në këtë mënyrë, izraelitët dhe palestinezët mund të shohin se tmerret e tetorit 2023 mund të kapërcehen dhe se dera për një të ardhme më shpresëdhënëse, paqësore tani dhe për brezat që do të vijnë mund të hapet.
