Më 25 qershor, gjashtë senatorë demokratë dhe dy senatorë republikanë shkruan një letër të përbashkët në lidhje me zhvillimet e fundit në Kosovë e ku bëhet me faj të madh edhe Kosova. Kush janë këta senatorë?

Letra në fjalë nis me shprehjen e shqetësimit për përkeqësimin e situatës në veri të Kosovës.

Senatorët thonë se janë “alarmuar nga vendimet e bëra nga të dyja qeveritë, ajo e Kosovës dhe ajo e Serbisë që po vazhdojnë të përshkallëzojnë në vend se të depërshkallëzojnë tensionet”.

Një tjetër fjali rënduese për vendin tonë, është edhe e mëposhtmja:

“Ne vlerësojmë përpjekjet diplomatike të ShBA-ve për të de-përshkallëzuar krizën, por këto përpjekje nuk janë reciprokuar nga Kosova në veçanti.”

Me fjalë të tjera, përgëzohet puna e bërë nga emisari Escobar apo edhe ambasadorët e ShBA-ve në Kosovë e Serbi, por jo edhe puna e Qeverisë së Kosovës.

Megjithëse ka një denoncim të qartë edhe ndaj veprimeve të Serbisë, në letër fajësohet qartë Kosova për veprimet e saj që sipas tyre u futën me forcë në ndërtesat komunale në veri të Kosovës.

Presidentit Biden i bëjnë thirrje këta senatorë që të “zbatojë gjithë presionin diplomatik” për t’i dhënë fund krizës aktuale dhe për të vazhduar përparimin në Marrëveshjen e Ohrit.

Senatorët i bëjnë thirrje presidentit tutje që të shtyjë të gjitha shitjet e armëve apo edhe “thellimin e marrëdhënieve bilaterale të sigurisë me secilin shtet (Kosovën dhe Serbinë).”

Por, fjalët më të rënda megjithatë vijnë në paragrafin e fundit.

“Ne nuk e shohim episodin e fundit të tensioneve si një shmangie të përkohshme në raportet tona bilaterale; ne e shohim këtë gjë si moment vendimtar në trajektoren e raporteve tona me të dyja vendet.”

Kush janë senatorët?
Edhe më shqetësuese është përbërja e senatorëve që kanë nënshkruar këtë letër. Ajo përbëhet nga gjashtë demokratë dhe vetëm dy republikanë.

Nga kampi demokrat në Senat janë: Jeanne Shaheen, Christopher S. Murphy, Chris Van Hollen, Benjamin L. Cardin, Peter Welch dhe Richard J. Durbin.

Nga kampi republikan janë: Pete Rickets, Thom Tills.

Jeanne Shaheen dhe Chris Murphy mund të vlerësohen si dy prej njohësve më të mirë të rrethanave në Kosovë nga këta senatorë të lartpërmendur.

Përveç këtyre dyve, kryeministri i Kosovës Albin Kurti kishte pasur takim edhe me senatorin Thom Tillis. Ndërkohë, dihet se kishte folur edhe me senatorin Pete Rickets.

Letra e plotë:

Shkruajmë për të shprehur shqetësimin tonë të sinqertë në lidhje me përkeqësimin e situatës në veri të Kosovës, ku dhuna e fundit serbe kundër Forcave të NATO-s në Kosovë (KFOR) në Kosovën veriore plagosi rreth 40 paqeruajtës të NATO-s. Që nga ato sulme, ne jemi të alarmuar nga vendimet e marra nga të dyja qeveritë e Kosovës dhe Serbisë, të cilat vazhdojnë të përshkallëzojnë dhe jo të de-përshkallëzojnë tensionet.

Jemi veçanërisht të shqetësuar për sigurinë dhe mirëqenien e vazhdueshme të gati 600 trupave amerikane që shërbejnë në kuadër të KFOR-it. Ne vlerësojmë përpjekjet diplomatike të ShBA-së për të de-përshkallëzuar krizën, por këto përpjekje nuk janë reciproke nga Kosova në veçanti. Si pasojë, ne jemi të përgatitur të konsiderojmë ndryshimin e mbështetjes së Kongresit. Shtetet e Bashkuara kanë një histori të gjatë në rajonin e Ballkanit Perëndimor.

Ishim krenarë që Shtetet e Bashkuara luajtën një rol në pavarësinë e Kosovës në vitin 2008. Ne jemi gjithashtu të lumtur që Shtetet e Bashkuara kanë ndërmarrë hapa konkretë për të ndërtuar një marrëdhënie me Serbinë. Ekziston një angazhim dypartiak për të ruajtur lidershipin e fortë të ShBA-së në rajon, por edhe për të siguruar që kapitali ynë diplomatik të mund të përdoret në mënyrë efektive për të zgjidhur çështjet e pazgjidhura midis të dy vendeve.

Jemi të tronditur nga veprimet e fundit të ndërmarra nga qeveritë e Serbisë dhe Kosovës për të rrezikuar perspektivat për normalizim duke marrë vendime provokuese që kërcënojnë të minojnë perspektivën e përmirësimit të marrëdhënieve dypalëshe. Kjo përfshin arrestimet e fundit të tre oficerëve të Policisë së Kosovës nga autoritetet serbe më 14 qershor. Vendimi i serbëve të Kosovës për të refuzuar pjesëmarrjen në zgjedhjet lokale komunale dhe veprimet e qeverisë së Kosovës për të hyrë në ndërtesat komunale përmes hyrjes së dhunshme ka rezultuar në një përshkallëzim dramatik të tensioneve dhe dhunën që kërcënon tani paqen e brishtë në rajon.

Ju bëjmë thirrje të ushtroni të gjithë presionin diplomatik për t’i dhënë fund kësaj krize aktuale dhe për të rifilluar përparimin në Marrëveshjen e Ohrit. Ne mbështesim propozimin e Bashkimit Evropian për Serbinë dhe Kosovën që përfshin: tërheqjen e kryetarëve të mbetur nga ndërtesat komunale në veri të Kosovës; pezullimi i operacioneve policore në afërsi të ndërtesave komunale me përfundimin e njëkohshëm të protestave, shpalljen e zgjedhjeve të reja komunale me angazhimin e pjesëmarrjes së serbëve të Kosovës; dhe një kthim në dialog për zbatimin e Marrëveshjes së Ohrit, duke përfshirë Asociacionin e Komunave me shumicë serbe në veri të Kosovës.

Pa një angazhim të vendosur për të ndërmarrë këto hapa, ne ju bëjmë thirrje të shtyni të gjitha shitjet në pritje të shitjeve ushtarake të huaja dhe çdo thellim të marrëdhënieve dypalëshe të sigurisë me secilin vend. Ne kërkojmë që administrata t’i japë një raport Senatit të Shteteve të Bashkuara për të konfirmuar se të dyja qeveritë po praktikojnë të gjitha kushtet e nevojshme për të shmangur çdo veprim për të minuar në mënyrë të panevojshme sigurinë e forcave amerikane që marrin pjesë në KFOR. Ne jemi gjithashtu të përgatitur të rishikojmë ndarjet dypalëshe dhe autorizimet vjetore për të dy vendet sipas nevojës.

Zoti President, Shtetet e Bashkuara kanë luajtur prej kohësh një rol konstruktiv në rajon dhe ne duam që kjo përfshirje të vazhdojë. Por këto marrëdhënie duhet të ndërtohen mbi vullnetin e mirë, bashkëpunimin kuptimplotë dhe vlerat e përbashkëta. Ne nuk e shohim këtë episod të fundit tensionesh si një shmangie të përkohshme në marrëdhëniet dypalëshe; ne e shohim këtë si një moment përcaktues në trajektoren e marrëdhënieve tona me të dy vendet. Nëse blloqet themelore të ndërtimit të marrëdhënies nuk janë të ndërsjella, ne ju nxisim të merrni parasysh hapa të mëtejshëm për të kufizuar ato marrëdhënie siç kemi përshkruar më sipër./Nacionale/