Buxheti i Komunës së Prishtinës në vitin e kaluar u përballë me një barrë të rëndë financiare, siç dëshmohet nga raporti i shpenzimit buxhetor për vitin 2024 për detyrimet kontingjente dhe shpenzimet për përmbarime. Sipas të dhënave të publikuara, detyrimet kontingjente të komunës arritën në një total alarmues prej 80.2 milionë euro, ndërsa mbi 10.5 milionë euro janë humbur vjet përmes përmbarimeve dhe vendimeve gjyqësore, shkruan Demokracia.com.
Përveç detyrimeve kontingjente, një tjetër problem madhor është pagesa e detyruar përmes përmbaruesve privatë. Sipas raportit financiar, Komuna e Prishtinës ka paguar në vitin 2024, 10.5 milionë euro për vendime gjyqësore dhe përmbarime, një shumë që përfaqëson një menaxhim të dobët të obligimeve financiare dhe ligjore.
“Nëpërmes Thesarit, MF për përmbarime dhe vendimeve gjyqësore është ekzekutuar shuma prej: 10,582,866.64€. Në kategorinë e pagave dhe meditjeve kemi kompensime për paga jubilare dhe shujta ditore etj. Në kategorinë e mallrave dhe shërbimeve: kompenzim dëmi, kompensim dëmi jo material, lëndë përmbarimore etj. Në kategorinë e shpenzimeve kapitale kemi lëndë: kompensim i pronës, shpronësim, kompenzim për inflacion, etj”, thuhet në raportin që e ka parë Demokracia.com.
Nga kjo shumë:
- 3.7 milionë euro janë marrë nga paga dhe mëditje për kompensime të ndryshme.
- 714 mijë euro janë paguar për mallra dhe shërbime.
- 6 milionë euro janë paguar për investime kapitale, kryesisht për kompensime të pronave dhe shpronësime.
Demokracia.com ka siguruar raportin e Komunës së Prishtinës që tregon nga cilat projekte kapitale janë shkëputur mjete për të kryer pagesat për përmbaruesit.
Në total, pagesat për investimet kapitale të kryera nga përmbaruesit gjatë vitit 2024 arrijnë në shumën prej 6,132,626.08 euro. Kjo shumë përbëhet nga detyrime të ndryshme të lidhura me projekte të rëndësishme infrastrukturore dhe zhvillimore në komunë.
Disa nga projektet kryesore, ku janë realizuar këto pagesa, përfshijnë:
Ndërtimi i nënkalimit për vetura në rrugën “Agim Ramadani” me një vlerë prej 383,732.69 euro.
Ndërtimi i sallës multifunksionale në Komunën e Prishtinës, për të cilin janë paguar 570,212.31 euro.
Ndërtimi i sheshit “Gjorgj Bush” me pagesa prej 50,000 euro.
Rruga A, kolektori dhe rruga, me pagesa që arrijnë në 933,586.05 euro.
Rikonstruimi i rrugës “Nekibe Kelmendi” me një vlerë prej 111,313.22 euro.
Ndërtimi i kolektorit në Hajvali dhe asfaltimi i rrugëve në zona të ndryshme, me pagesa që variojnë nga 35,354.76 euro deri në 149,120.65 euro për mure mbrojtëse dhe infrastrukturë rrugore.
Zgjerimi dhe modernizimi i rrjetit të ndriçimit publik me një vlerë prej 30,809.68 euro.
Ndërtimi i kopshteve bujqësore publike pranë shkollës së mesme B, me pagesa prej 71,793.14 euro.
Ndërtimi i rrugëve në zonat industriale dhe të tjera si “Suka-Keqekollë”, “Aleks Caci”, si dhe rregullimi i sheshit “George Bush” me një shumë të konsiderueshme prej 1,574,837.72 euro.
Renovimi i shkollës “Meto Bajraktari” dhe vendosja e kamerave të sigurisë në disa shkolla, me një total prej 96,487.26 euro.
Ndërtimi i shkollës së mesme “7 Shtatori” dhe pajisjet IT për kabinete në institucione të ndryshme arsimore, me pagesa që kapin shumën prej 944,845.94 euro.
Kjo gjendje reflekton jo vetëm mungesë efikasiteti në menaxhimin e fondeve publike, por edhe një situatë të dëmshme për zhvillimin urban të Prishtinës, pasi përqindja e lartë e pagesave për përmbarues tregon se komuna është në një gjendje të vështirë financiare dhe ka nevojë urgjente për rishikim të politikave financiare në përdorimin e fondeve publike.
Sipas raportit të komunës, detyrimet kontingjente – borxhet e papaguara që mund të ndikojnë në financat publike, përfshijnë kategori të ndryshme, si paga, shërbime, investime kapitale dhe lëndë të papërcaktuara qartë.
Janar – dhjetor 2024
- Paga dhe mëditje: 776 mijë euro
- Mallra dhe shërbime: 19.8 milionë euro
- Shpenzime kapitale: 59.6 milionë euro
- Lëndë të papërcaktuara: Shuma e paspecifikuar.
Fjala ‘kontingjente’ në këtë kontekst sugjeron detyrime apo pagesa që janë të pashmangshme dhe mund të lindin nga një çështje ligjore apo situatë e paparashikueshme. ‘Zyra e përfaqësimit juridik’ do të thotë që është një departament ose një entitet që përfaqëson ose mbron interesat juridike të një organizate apo entiteti. Kështu, ‘Raporti i detyrimeve kontingjente nga Zyra e përfaqësimit juridik’ do të jetë një dokument që dokumenton detyrimet ose pagesat e mundshme, të cilat organizata ose entiteti mund të përballet me bazë në çështje ligjore aktuale apo të ardhshme.
Nga ana tjeter, komuna ka publikuar shifrat zyrtare për shpenzimet kapitale në 2024, duke pretenduar realizim prej 63%. Por, hulumtimi tregon se projektet për të cilat janë paguar miliona euro janë ende në letër. Demokracia.com ka vërejtur se në disa raste, komuna ka marrë fonde nga projektet kapitale dhe i ka përdorur për nevoja të tjera, sikur në këtë rast që i ka marrë për pagesa të përmbaruesve dhe në dokumentet e komunës figurojnë gjoja si mjete të realizuara për investime kapitale. /Demokracia.com/
