Fondacioni Humanitar i Gazës (GHF) tha se kamionë me ushqime ishin dërguar në vende të sigurta dhe se kishte filluar shpërndarjen tek njerëzit.

Një grup i ri kontrovers për shpërndarjen e ndihmave, i mbështetur nga SHBA-të dhe Izraeli, ka filluar punën në Gaza.

Fondacioni Humanitar i Gazës (GHF) tha se kamionë me ushqime ishin dërguar në vende të sigurta dhe se kishte filluar shpërndarjen tek njerëzit. Nuk tha se ku ose sa ndihmë ishte shpërndarë.

Grupi, i cili përdor kontraktorë të armatosur amerikanë të sigurisë, synon të anashkalojë OKB-në si furnizuesin kryesor të ndihmës për 2.1 milionë palestinezët në Gaza, ku ekspertët paralajmërojnë për një zi buke të afërt pas një bllokade izraelite që zgjati 11 javë.

OKB dhe shumë grupe ndihmash kanë refuzuar të bashkëpunojnë me planet e GHF-së, të cilat ata thonë se bien ndesh me parimet humanitare dhe duket se “e përdorin ndihmën si armë”.

Izraeli thotë se nevojitet një sistem i ri për të ndaluar Hamasin të vjedhë ndihmën, gjë që grupi e mohon.

Në një deklaratë të dërguar gazetarëve të hënën në mbrëmje, GHF njoftoi se kishte “filluar operacionet në Gaza” dhe kishte dërguar “kamionë me ushqim në vendet e saj të sigurta të shpërndarjes, ku filloi shpërndarja tek populli i Gazës”.

“Më shumë kamionë me ndihma do të dorëzohen [të martën], me fluksin e ndihmave që rritet çdo ditë”, shtoi ajo.

Fotografitë e fletëpalosjeve treguan pak më shumë se një duzinë burrash që transportonin kuti nga një vendndodhje e paspecifikuar.

BBC i ka kërkuar GHF-së se sa kamionë me ndihma hynë dhe sa njerëz ishin në gjendje të merrnin ndihmë, por ende nuk ka marrë një përgjigje.

Deklarata e GHF-së tha gjithashtu se John Acree, një ish-menaxher i lartë në USAID – agjencia qeveritare amerikane përgjegjëse për administrimin e ndihmës së huaj – ishte emëruar drejtor ekzekutiv i përkohshëm.

Acree pason Jake Wood, i cili dha dorëheqjen nga pozicioni të dielën. Wood tha se sistemi i shpërndarjes së ndihmës së grupit nuk mund të funksiononte në një mënyrë që do të ishte në gjendje të përmbushte parimet e “njerëzimit, neutralitetit, paanshmërisë dhe pavarësisë”.

Bordi i GHF-së i hodhi poshtë kritikat, duke akuzuar “ata që përfitojnë nga status quo-ja” se janë më të përqendruar në “shkatërrimin e kësaj sesa në marrjen e ndihmës”.

Ai tha se sistemi ishte plotësisht në përputhje me parimet humanitare dhe do të ushqente një milion palestinezë deri në fund të javës.

Sipas mekanizmit të GHF-së, palestinezët e kontrolluar nga siguria do të pritet të mbledhin kuti që përmbajnë ushqim dhe artikuj bazë higjiene për familjet e tyre nga një numër i vogël vendesh shpërndarjeje që ndodhen kryesisht në Gazën jugore. Vendet do të sigurohen nga kontraktorë amerikanë, me trupa izraelite që patrullojnë perimetrin.

OKB-ja dhe agjencitë e tjera të ndihmës këmbëngulën se nuk do të bashkëpunojnë me asnjë skemë që nuk respekton parimet themelore humanitare.

Ata kanë paralajmëruar se sistemi i GHF-së praktikisht do të përjashtojë ata me probleme lëvizshmërie, duke përfshirë ata me lëndime, aftësi të kufizuara dhe të moshuarit, do të detyrojë zhvendosje të mëtejshme, do të ekspozojë mijëra njerëz ndaj dëmit, do ta kushtëzojë ndihmën nga qëllimet politike dhe ushtarake dhe do të vendosë një precedent të papranueshëm për shpërndarjen e ndihmës në të gjithë botën.

Ata kanë thënë se kanë mijëra kamionë që presin të hyjnë në Gaza dhe një plan të detajuar për të siguruar që ndihma të shkojë tek njerëzit në nevojë dhe plaçkitja të minimizohet.

Jan Egeland, sekretari i përgjithshëm i Këshillit Norvegjez për Refugjatët, i tha BBC-së të hënën se GHF ishte “militarizuar, privatizuar, politizuar” dhe “jo në përputhje me neutralitetin”.

Hamasi i ka paralajmëruar palestinezët të mos bashkëpunojnë me sistemin e GHF-së, duke thënë se ai do të “zëvendësojë rendin me kaos, do të zbatojë një politikë të urisë së projektuar të civilëve palestinezë dhe do të përdorë ushqimin si armë gjatë kohës së luftës”.

Deklarata e GHF-së dënoi atë që tha se ishin “kërcënime me vdekje të Hamasit që synojnë grupet e ndihmës që mbështesin operacionet humanitare në Vendet e Shpërndarjes së Sigurt të GHF-së dhe përpjekjet për të bllokuar popullin e Gazës nga qasja në ndihmë në vende”.

Izraeli vendosi një bllokadë totale mbi ndihmën humanitare në Gaza më 2 mars dhe rifilloi ofensivën e tij ushtarake dy javë më vonë, duke i dhënë fund një armëpushimi dy-mujor me Hamasin.

Thuhej se hapat kishin për qëllim të ushtronin presion mbi grupin e armatosur për të liruar 58 pengjet që mbaheshin ende në Gaza, deri në 23 prej të cilëve besohet se janë gjallë.

Më 19 maj, ushtria izraelite nisi një ofensivë të zgjeruar që kryeministri Benjamin Netanyahu tha se do të shihte trupat të “merrnin kontrollin e të gjitha zonave” të Gazës. Plani thuhet se përfshin pastrimin e plotë të veriut nga civilët dhe zhvendosjen e tyre me forcë në jug.

Që atëherë, autoritetet izraelite thonë se kanë lejuar të paktën 665 kamionë me ndihma humanitare, duke përfshirë miell, ushqim për fëmijë dhe furnizime mjekësore, në Gaza.

Megjithatë, kreu i Programit Botëror të Ushqimit të OKB-së paralajmëroi të dielën se ndihma ishte vetëm një “pikë në kovë” e asaj që nevojitej në territor për të përmbysur nivelet katastrofike të urisë, mes mungesave të konsiderueshme të ushqimeve bazë dhe çmimeve marramendëse.

Gjysmë milioni njerëz përballen me urinë në muajt e ardhshëm, sipas një vlerësimi nga Klasifikimi i Fazës së Integruar të Sigurisë Ushqimore (IPC) i mbështetur nga OKB.

Izraeli nisi një fushatë ushtarake në Gaza në përgjigje të sulmit ndërkufitar të Hamasit më 7 tetor 2023, në të cilin u vranë rreth 1 mijë e 200 njerëz dhe 251 të tjerë u morën peng.

Të paktën 53 mijë e 977 njerëz janë vrarë në Gaza që atëherë, përfshirë 3 mijë e 822 që kur Izraeli rifilloi ofensivën e tij 10 javë më parë, sipas ministrisë së shëndetësisë të drejtuar nga Hamasi në territor.