Gazetari Andreas Ernst, njohës i situatës në vendet e ish-Jugosllavisë, në një koment për gazetën zvicerane Noye Zircher Zeitung, i referohet letrës së 55 “politikanëve të huaj kryesorë të SHBA-së, Britanisë së Madhe dhe Gjermanisë” në të cilën ata qortoni vendimmarrësit në Uashington dhe Bruksel për sanksionimin e Prishtinës, në vend që të shtypni “Beogradi që ndërhyn në proceset demokratike në Kosovë”.

Gjërat, megjithatë, nuk janë aq të thjeshta, sipas Ernst.

“Fakti që Perëndimi e ka sanksionuar Prishtinën është risi. Deri më tani, presioni i Uashingtonit ka qenë gjithmonë i mjaftueshëm për t’i detyruar politikanët e Kosovës të dorëzohen. Por Kurti është i një kalibri tjetër. Ai nuk është i korruptueshëm dhe për këtë arsye nuk mund të shantazhohet. Dhe ai është kokëfortë. Kosova përparoi nën udhëheqjen e tij. Ndarja e pushtetit është më e fortë se më parë, liria e medias është më e madhe se në të gjitha vendet fqinje, e veçanërisht në Serbi: Vuçiq e ktheu atë vend në një shtet partiak dhe mediat kryesore janë instrumente propagandistike të gatshme”.

“Por – dhe kjo është thelbësore – konflikti për veriun e Kosovës nuk është një garë në bukurinë e demokracisë”, shkruan Ernst.

“Ka të bëjë me zgjidhjen e çështjes së veriut të Kosovës. Formula për këtë është e qartë: në këmbim të pranimit të sistemit të Kosovës dhe punës në institucionet e saj, serbët marrin autonomi”.

Gazeta zvicerane kujton më pas se “pikërisht kjo është rënë dakord në vitin 2013 në një marrëveshje nën kujdesin e Bashkimit Evropian”. Rezultati i asaj marrëveshje ishte se “serbët e Kosovës iu bashkuan Trupave të Policisë së Kosovës dhe gjyqtarët serbë të Kosovës dhanë vendime në përputhje me ligjet e Kosovës. Kjo i bëri të panevojshme ose i dobësoi institucionet paralele të kontrolluara nga Beogradi”.

Komuniteti – i rënë dakord, nuk u realizua kurrë

Mirëpo, autori thekson se “ai element thelbësor për integrimin e serbëve – autonomia e pjesshme e komunitetit serb – nuk u arrit kurrë. Prishtina refuzon të prezantojë institucionin për të cilin është dakorduar marrëveshja, nga frika se Beogradit do t’i japë një kalë troje për të depërtuar në shtetin e ri”.

Duhet mbajtur parasysh dy fakte, shkruan Noje Zircher Zeitung: “Së pari, Serbia e humbi përfundimisht Kosovën. Autori shprehet shkurt se “politika represive e viteve 1990 dhe krimet e luftës të viteve 1998 dhe 1999 e bënë jetën me kosovarët përgjithmonë të pamundur”. Përveç kësaj, “Beogradi e humbi luftën kundër NATO-s në vitin 1999 dhe nuk arriti të parandalojë shkëputjen e Kosovës në vitin 2008”.

Së dyti, Kosova në 15 vjet të pavarësisë së saj nuk ka arritur të integrojë serbët e Kosovës. Është një “detyrë herkuliane”, vlerëson autori, sepse “shumica dërrmuese e serbëve e pranojnë shtetin e Kosovës vetëm në atë masë që duhet ta bëjnë për arsye pragmatike”. Prishtina nuk ka ndërmarrë pothuajse asnjë hap për ta ndryshuar këtë”.

Andaj, Andreas Ernst beson se “është e drejtë që Brukseli dhe amerikanët po i bëjnë presion Prishtinës, sepse për Unionin e Komunave Serbe ka vetëm dy alternativa: largimi i serbëve ose shkëmbimi i territorit në të cilin Lugina e Preshevës e populluar me shqiptarë do t’i takonte Kosovës dhe veriu i Kosovës sërish Serbisë. Por Perëndimi e refuzon këtë opsion”.

Autori përfundon se “kërkuesit nga Uashingtoni, Londra dhe Berlini duhet ta inkurajojnë Kurtin që më në fund të formojë Asociacionin e Komunave Serbe”. /DW