Turqia po e shtyn vendimin për të ardhmen e saj për dy javë. Pasi u përpunuan pothuajse 98 për qind e votave në zgjedhjet më të rëndësishme në historinë e Turqisë moderne, kandidati i opozitës së bashkuar, Kemal Kilicdaroglu, i njohur si “Gandi turk”, arriti të fitojë raundin e dytë të zgjedhjeve presidenciale përmes vrimës së gjilpërës, andaj më 28 maj do të përballet me Recep Tayyip Erdoğan.

Pavarësisht nga sondazhet parazgjedhore që parashikojnë një barazim për të dy për javë të tëra, presidenti aktual fitoi 49.4 përqind të votave këtë të diel; që do të thotë se fitorja në raundin e parë i ka shpëtuar “për një fije floku”. Kilicdaroglu siguroi pak më pak se 45 për qind të votave, ndërsa kandidati i tretë, Sinan Oğan, fitoi rreth pesë për qind. Nga të gjitha llogaritë, mbështetja e Oğan-it në raundin e dytë mund të jetë vendimtare për fitoren, prandaj të dy kandidatët mund të fillojnë të “peshkojnë” për elektoratin e tij, shkruan Demokracia.com.

– Fituesja e zgjedhjeve të sotme është Turqia – përfundoi me modesti Erdogan pasi filluan të vinin rezultatet e para, sipas të cilave ai gëzonte një avantazh dyshifror ndaj kundërshtarit të tij.

Kilicdaroglu u përpoq të qëndronte i qetë dhe u kërkoi mbështetësve të tij të mos panikoheshin, por të prisnin që të përpunoheshin të gjitha fletët e votimit. Gjithashtu, opozita paralajmëroi votuesit që “të mos i lënë fletëvotimet e tyre pa mbikëqyrje në asnjë moment”.

Sipas analizave të para nga terreni, rezulton se presidenti aktual mbetet i popullarizuar në mesin e qytetarëve ruralë, klasës punëtore dhe elektoratit konservator, ndërsa Kilicdaroglu preferohet nga turqit e zonave urbane, qytetarë me arsim të lartë që mbështesin kemalizmin, kombëtar dhe fetar, si  minoritetet. Ky trend ishte i dukshëm edhe gjatë mbrëmjes, pasi me përpunimin e fletëve të votimit, avantazhi i Erdoganit në zonat më urbane u shkri.

Është tashmë e qartë se të dy kampet do të formojnë fazën tjetër të fushatës së tyre rreth strategjisë “ne kundër tyre”, e cila do të theksojë më tej dallimin midis dy vizioneve të kundërta për të ardhmen e Turqisë; laike, pro islamiste dhe demokratike, pra autoritare. Me atë ton, ata përfunduan fazën e parë të fushatës së tyre; Të shtunën, Erdogan shkoi për t’u falur në Hagia Sophia dhe Kilicdaroglu vizitoi varrin e “babait të republikës”, Mustafa Kemal Atatürk.

Siç ndodh gjithnjë e më shpesh, të dy kandidatët shpallën fitoret e tyre elektorale. Erdogan shprehet i kënaqur me faktin se megjithë njoftimet bombastike për humbjen e tij, ai gjithsesi arriti të sigurojë një rezultat më të mirë se kundërshtari i tij dhe në këtë mënyrë një avantazh të rëndësishëm psikologjik për raundin e dytë. Nga ana tjetër, Kiliçdaroglu është i kënaqur sepse gjithsesi ka arritur të fitojë raundin e dytë, në të cilin shpreson në mbështetjen e partisë minoritare kurde HDP, në votat kundër Erdoganit të Sinan Oganit dhe në mobilizimin e votuesve të pavendosur.

Vlen të theksohet se turqit zgjodhën edhe përbërjen e re të parlamentit këtë të diel. Komisioni Zgjedhor do të shpallë rezultatet përfundimtare vetëm të martën, dhe ato mund të luajnë një rol kyç përpara raundit të dytë të zgjedhjeve presidenciale. Domethënë, opsioni politik që do të ketë sukses të sigurojë një shumicë parlamentare do të jetë në gjendje t’u ofrojë votuesve argumentin se ka duart e mjaftueshme për të “shtyrë” reformat e premtuara. Ndryshe, Turqia po përballet me një bashkëjetesë të vështirë me të cilën vendi, në fakt, nuk është përballur kurrë më parë.

Presidenti, falë reformave të Erdoganit, nuk ka pasur kurrë një rol më të fortë, por ai ende “formalisht” ka nevojë për një parlament. Bashkëjetesa midis dy vizioneve diametralisht të kundërta të Turqisë do të destabilizonte më tej vendin, prandaj analistët gjithnjë e më shumë vënë në dyshim se si opsionet kundërshtare do të gjejnë një gjuhë të përbashkët bashkëpunimi gjatë pesë viteve të ardhshme të mandatit, pa ndarjen gjithnjë e më të dukshme sociale që do të përhapet në funksionimin e aparatit shtetëror. Të njëjtat pyetje po bëhen nga ekspertët e tregut dhe kjo mbështetet nga fakti se lira ra më tej kundrejt euros pasi investitorët kuptuan këtë fundjavë se epoka e politikave fiskale jokonvencionale të Erdoganit nuk është ende në horizont. /Demokracia.com/