Nga Fabrizio Dragosei, Corriere della Sera

Humbjet shumë të rënda të Ushtrisë së Kuqe në Afganistan dhe fakti që të afërmit nuk u lejuan as të mbanin zi për fëmijët të kthyer në shtëpi në arkivole zinku, kontribuuan shumë në zhbërjen e regjimit sovjetik në fund të viteve 1980.

Dhe tani, përsëri, Kremlin-i ka vendosur të konsiderojë çdo informacion për të rënët si “sekret shtetëror” dhe lufta kategorizohet në mënyrë eufemiste si “Operacion Special Ushtarak”.

Nënat e të rinjve në shërbimin ushtarak, të dërguar për të luftuar nuk arrijnë të marrin asnjë lajm për fëmijët e tyre. “I angazhuar në operacione jashtë vendit”, është përgjigja standarde.

Atëherë ndoshta ndonjë shpirt bamirës nga Ukraina do të dërgojë në Rusi dokumentin e identitetit të gjetur në xhepin e një ushtari të shtrirë në dëborë. Zero lajme, zero funeral. Madje nuk lejohet mbajtja e ceremonive mortore edhe në mungesë të trupit të të rënëve.

Gjithçka është konfidenciale, ashtu si numri i viktimave të rënë nga ushtria në Ukrainë. Burimet zyrtare deri më tani kanë folur vetëm për 498 të vdekur. Megjithatë, sipas vlerësimeve të fundit perëndimore, rusët që kanë vdekur në aksion tani janë disa mijëra, ndoshta 6 apo 7 mijë.

Në të kaluarën, lajmet në lidhje me aktivitetet e luftës mbuloheshin nga një sekret shtetëror. Por që nga Lufta e Dytë Botërore, BRSS-ja dhe Rusia nuk kanë qenë zyrtarisht në luftë, sepse të gjitha ndërhyrjet e armatosura janë etiketuar thjesht si “operacione” të një lloji të caktuar.

Kështu në vitin 2015 Putin-i ndryshoi rregullat, pasi përdori personel ushtarak pa shenja zyrtare njohjeje në Krime dhe në mbështetje të separatistëve të Donbasit. Dekreti i tij i datës 28 maj të atij viti thotë se as lajmet për viktima ushtarake në kohë paqeje “gjatë operacioneve speciale” nuk mund të bëhen publike. Ashtu si në luftë.

Masa u kundërshtua nga një grup prej 29 gazetarësh dhe mbrojtësish të të drejtave të njeriut, por Gjykata e Lartë ra dakord me Kremlin-in. Edhe konflikti në Afganistan, i cili i kushtoi BRSS-së rreth 13 mijë e 825 sipas shifrës zyrtare dhe 50 mijë sipas vlerësimeve nga studiuesit post-sovjetikë të vdekur, ishte një gjë tjetër nga lufta. Emri i përdorur ishte “Dërgimi i një kontingjenti të kufizuar trupash sovjetike në Afganistan për të ndihmuar popullin mik afgan”.

Dy luftërat në Çeçeni ishin gjithashtu një masakër për rekrutët. Dhe ato nuk u etiketuan si luftëra: i pari u pagëzua “Operacioni për rivendosjen e rendit kushtetues në Çeçeni” dhe zgjati nga viti 1994 deri në 1996. I dyti u quajt thjesht “Operacioni antiterrorist” dhe u zhvillua midis viteve 1999 dhe 2000 nën udhëheqjen e Putin-it, fillimisht si kreu i qeverisë dhe më pas si president. 11 mijë vdekje zyrtare patën ato luftëra.