Nga Federico Giuliani “Il Giornale”
Ekziston biznesi i luftës i krijuar drejtpërdrejt nga një konflikti, me kompanitë ushtarake të vendeve ndërluftuese ose bashkëluftuese, të angazhuara për të furnizuar ushtritë e angazhuara në terren me raketa dhe predha me vlerë disa miliardë dollarë.
Por pastaj është edhe faza e rindërtimit të pasluftës, me “tortën” e ndihmës humanitare dhe në heshtje, por gjithmonë veçanërisht e pasur, edhe bumin indirekt të industrisë së luftës. Zakonisht, kur situata është e tensionuar, dhe kur 2 dy ose më shumë vende hyjnë në luftë me njëri-tjetrin, shkaktohet një efekt domino që është i pamundur të ndalet.
Vendet e tjera, pak a shumë të lidhura me 2 sfiduesit në një kohë, dhe që për këtë arsye janë të shqetësuar për përfshirjen e tyre të mundshme në këtë përplasje, hyjnë në një spirale të riarmatimit. Për këtë mjafton që t’i hidhni një sy luftës në Ukrainë, e cila në fakt ka forcuar makinën ushtarake të Rusisë, Kinës, Japonisë, madje edhe anëtarëve të NATO-s, apo ngritjen e vetë Kinës që po e shqetëson të gjithë Azinë.
Rritja e shpenzimeve ushtarake
Të gjitha vendet po vrapojnë pas ndjenjës së sigurisë që mishëron riarmatimi. Këtu përfshihen edhe vendet e NATO-s, të cilat një dekadë më parë vendosën kufirin për shpenzimet ushtarake në nivelin 2 për qind të prodhimit të tyre të brendshëm bruto. Shpërthimi i konfliktit ukrainas e ka përshpejtuar këtë proces.
Por ende sot disa qeveri të Aleancës Atlantike janë larg synimit të paracaktuar, përfshirë Italinë. Po ç’mund të thuhet për Rusinë?
Ndërkohë, sipas disa vlerësimeve, shpenzimet e ushtrisë kineze ishin rreth 252 miliardë dollarë në vitin 2020, me një më shumë se 76 për qind krahasuar me vitin 2011.
Nga ana tjetër Shtetet e Bashkuara, vazhdojnë të shpenzojnë për mbrojtjen shuma të jashtëzakonshme, të cilat e lënë shumë pas Moskën dhe Pekinin. Kështu në vitin 2021, Uashingtoni shpenzoi 800 miliardë dollarë për ushtrinë e SHBA-së.
Gara e armatimeve
Në Evropë jemi dëshmitarë të një tendence të re. Nëse gjatë dekadave të fundit – për të paktën 40 vit e fundit – vendet e NATO-s i kishin ngadalësuar shpenzimet ushtarake, duke rënë nga 3 në më pak se 2 për qind të Prodhimit të Brendshëm Bruto, tani ka filluar gara e kundërt.
Në Azi fenomeni i riarmatimit është edhe më i dukshëm. Nga Japonia në Korenë e Jugut, dhe nga Vietnami në Indonezi, duke kaluar përmes Australisë dhe Indisë, nuk ka praktikisht asnjë qeveri që nuk ka ndarë, ose do ta bëjë këtë, shuma të mëdha për sektorët e mbrojtjes dhe sigurisë.
Le të marrim rastin e Japonisë. Tokio ka porositur së fundmi blerjen e avionëve luftarakë amerikanë F-35. Po ashtu ajo i është bashkuar projektit “Tempest” së bashku me Italinë dhe Mbretërinë e Bashkuar që synon ndërtimin e një sistemi raketor më të avancuar, si dhe avionëve bombardues strategjikë ultra-modernë.
Sa i përket Italisë, vitin e kaluar Roma arriti një shpenzim ushtarak prej 24.4 miliardë eurosh, ose 1.37 për qind të PBB-së. Një vit më herët, në 2020-ën, ajo renditej në vendin e 102-të nga 147 vende të botës për shpenzimet ushtarake në raport me PBB-në. Pra të dy vitet nën mesataren e BE-së, që është 1.6 për qind, dhe e vendeve të NATO-s, 1.8 për qind.
