Balochistani ka shpallur pavarësinë nga Pakistani, duke njoftuar krijimin e një shteti të ri sovran – një zhvillim që mund të ketë pasoja të gjera gjeopolitike në Azinë Jugore.

Baluçët janë një popull iranian me një histori të lashtë dhe identitet të fortë etnokulturor. Ata janë të shpërndarë kryesisht në tre shtete: Pakistan, Iran dhe Afganistan.

Pjesa më e madhe e territorit tradicional të tyre ndodhet në Pakistanin jugperëndimor, në provincën e sotme të Balochistanit, që përbën rreth 44 për qind të sipërfaqes totale të Pakistanit, por ka një dendësi të ulët popullsie dhe është ndër zonat më të varfra dhe të margjinalizuara të vendit.

Historia e përplasjes mes baluçëve dhe qeverisë qendrore të Pakistanit daton që nga viti 1948, kur shteti i princëror i Kalatit – një njësi gjysmë-autonome baluçe – u aneksua nga Pakistani pas ndarjes së Indisë Britanike.

Shumë baluçë e kanë konsideruar këtë aneksim si të detyruar dhe joligjor, çka ka ushqyer rezistencën e armatosur për dekada me radhë. Që prej asaj kohe, janë regjistruar disa kryengritje të armatosura – më të rëndësishmet në vitet 1958, 1962, 1973 dhe pas vitit 2005 – të cilat janë shtypur me forcë nga ushtria pakistaneze.

Baluçët kanë kërkuar në mënyrë të vazhdueshme më shumë autonomi, të drejta ekonomike dhe njohje të identitetit të tyre kulturor, ndërkohë që qeveria e Pakistanit është përballur me akuza për shkelje të të drejtave të njeriut, zhdukje të aktivistëve, dhe nënzhvillim të qëllimshëm të rajonit.

Burimet natyrore të pasura të Balochistanit – si gazi natyror, minerale të ndryshme dhe porti strategjik i Gwadarit – janë shpesh një burim tjetër tensioni, pasi baluçët pretendojnë se pasuritë e tyre shfrytëzohen pa përfitime për komunitetin lokal, shkruajnë mediat.

Shpallja e pavarësisë së Balochistanit në kontekstin e tensioneve të vazhdueshme midis Pakistanit dhe Indisë është një zhvillim jashtëzakonisht shpërthyes. Baluçët i janë drejtuar tashmë Indisë për njohjen e shtetit të ri, duke i kërkuar mbështetje në arenën ndërkombëtare. Nëse India e njeh këtë pavarësi, kjo mund të konsiderohet nga Pakistani si një akt i drejtpërdrejtë armiqësor dhe një ndërhyrje flagrante në punët e brendshme të vendit.

Duke pasur parasysh që të dy vendet zotërojnë armë bërthamore dhe kanë një histori të gjatë konfliktesh, përfshirë katër luftëra që nga viti 1947, një zhvillim i tillë mund të përshkallëzojë ndjeshëm situatën në rajon dhe të krijojë një krizë ndërkombëtare të rrezikshme.

Në këtë sfond, shpallja e pavarësisë nga Balochistani nuk është vetëm një ngjarje e brendshme, por një çështje me implikime të thella strategjike dhe humanitare për të gjithë Azinë Jugore dhe më gjerë.