Ambasadorët e vendeve anëtare të BE-së miratuan një tekst të përditësuar të qëndrimit të përbashkët për kapitullin 35, i cili nënkupton se Serbia do të zbatojë plotësisht detyrimet e saj që dalin nga Marrëveshja e Ohrit për rrugën e normalizimit të marrëdhënieve ndërmjet Beogradit dhe Prishtinës, në përputhje me aneksin mbi zbatimi i tij, i rënë dakord më 18 mars 2023.

Në tekstin i cili bëhet pjesë integrale e negociatave në kuadër të kapitullit të negociatave, dhe i cili u miratua në mbledhjen e Komitetit të Përfaqësuesve të Përhershëm të Qeverive të Shteteve Anëtare të BE-së (COREPER), d.m.th. në nivel të ambasadorëve të shteteve anëtare të BE-së, thuhet se të gjitha diskutimet lidhur me zbatimin e marrëveshjes do të zhvillohen në kuadër të dialogut ndërmjet Beogradit dhe Prishtinës, i cili zhvillohet me ndërmjetësimin e BE-së.

Sipas burimeve të Tanjug, teksti për kapitullin 35 të negociatave është miratuar pa diskutim në COREPER dhe do të konfirmohet në një nga këshillat e mëposhtëm, me gjasë të hënën në Këshillin e BE-së për Punë të Jashtme, pas së cilës do të dërgohet zyrtarisht në Beograd si teksti i pozicionit negociator të BE-së për kapitullin 35.

Çka përmban “Kapitulli 35”, Artikulli 1: Normalizimi i marrëdhënieve ndërmjet Serbisë dhe Kosovës

Ky qëndrim i Bashkimit Evropian bazohet në qëndrimin e tij të përgjithshëm për Konferencën e Anëtarësimit me Serbinë (CONF-RS 1/14), dhe i nënshtrohet parimeve negociuese të miratuara aty, në veçanti:

– çdo pikëpamje e shprehur nga Serbia ose BE-ja për ndonjë kapitull specifik të negociatave në asnjë mënyrë nuk do të paragjykojë qëndrimin që mund të merret për kapitujt e tjerë;

– marrëveshjet e arritura gjatë negociatave për kapituj të veçantë, qoftë edhe të pjesshëm, nuk mund të konsiderohen si përfundimtare derisa të arrihet një marrëveshje e përgjithshme për të gjithë kapitujt;

– avancimi i negociatave të anëtarësimit të Serbisë në BE do të udhëhiqet nga progresi i Serbisë në përgatitjen për anëtarësim, i cili do të matet veçanërisht me angazhimin e vazhdueshëm të Serbisë drejt një përmirësimi të dukshëm dhe të qëndrueshëm të marrëdhënieve me Kosovën, si dhe nga kërkesat e tjera të përfshira në pikën 23 të Kornizës Negociuese.

BE-ja inkurajon Serbinë që të vazhdojë të tregojë përkushtim për të dhënë rezultate dhe përparim në përfundimin e punës së zbatimit, si dhe të punojë drejt përparimit të mëtejshëm në normalizim.

BE-ja vëren se Serbia, në qëndrimin e saj (CONF-RS 2/14) deklaroi se “Duke kuptuar plotësisht se procesi i anëtarësimit në BE dhe procesi i normalizimit duhet të ecin paralelisht dhe të mbështesin njëra-tjetrën, Serbia do të mbetet tërësisht e përkushtuar për vazhdimin e procesit të normalizimit dhe dialogut të saj me Prishtinën”.

Ky kapitull nuk zëvendëson dialogun ndërmjet Beogradit dhe Prishtinës të zhvilluar nën kujdesin e Përfaqësuesit të Lartë. Prandaj, Kapitulli 35, Çështjet tjera, Artikulli 1: Normalizimi i marrëdhënieve ndërmjet Serbisë dhe Kosovës do të jetë lidhja ndërmjet këtij Dialogu dhe negociatave të anëtarësimit.

Duke pasur parasysh gjendjen aktuale të përgatitjeve të Serbisë, BE-ja vëren se, mbi kuptueshmërinë se Serbia, duke vepruar në mirëbesim, duhet të vazhdojë të bëjë përparim në punën e zbatimit dhe të bëjë përparim të mëtejshëm në procesin e normalizimit, Serbia mund të konsiderohet se është e përgatitur mjaftueshëm në këtë fazë për negociatat mbi këtë Kapitull. Prandaj, Komisioni dhe Përfaqësuesi i Lartë rekomandojnë hapjen e negociatave të anëtarësimit me Serbinë mbi Kapitullin 35 – Çështjet tjera, Artikulli 1: Normalizimi i marrëdhënieve ndërmjet Serbisë dhe Kosovës.

Serbia duhet të sigurojë se ta përfundojë pjesën e saj të punës për zbatimin e marrëveshjeve të 25 gushtit 2015, në veçanti për themelimin e Asociacionit/Bashkësisë së komunave me shumicë serbe në Kosovë si dhe elementeve të tjera të Marrëveshjes së Parë të Prillit 2013 (policia, drejtësia, mbrojtja civile). Përveç kësaj, Serbia do të përfundojë angazhimet e saj të mbetura sipas marrëveshjeve të mëparshme teknike. Përfundimisht, Serbia duhet të angazhohet në arritjen e marrëveshjeve të mëtejshme, duke e çuar më tej normalizimin në mirëbesim, me synimin që gradualisht të çojë në normalizimin gjithëpërfshirës të marrëdhënieve ndërmjet Serbisë dhe Kosovës, në përputhje me kornizën negociuese.

Në përputhje me kornizën e negociatave, Komisioni dhe Përfaqësuesi i Lartë do të monitorojnë nga afër dhe në vazhdimësi përmbushjen nga Serbia të grupit të parë pasues të standardeve të përkohshme dhe do t’i raportojnë Këshillit “të paktën dy herë në vit” për këtë çështje, shkruan Klan Kosova.

Për të marrë parasysh zhvillimet e ardhshme në dialog, ky grup i parë i standardeve të përkohshme do të përditësohet, sipas rastit.

Nëse “progresi në normalizimin e marrëdhënieve me Kosovën, mbetet dukshëm prapa progresit në negociatat në përgjithësi, për shkak të dështimit të Serbisë për të vepruar në mirëbesim, veçanërisht në zbatimin e marrëveshjeve të arritura ndërmjet Serbisë dhe Kosovës”, Komisioni me vetiniciativë ose me kërkesën e një të tretave të Shteteve Anëtare, në përputhje me pikën 25 të kornizës negociatore, propozojnë të mos rekomandohen për hapjen dhe/ose mbylljen e kapitujve të tjerë negociues dhe të përshtatin punën përgatitore shoqëruese, sipas rastit, deri në këtë trajtohet çekuilibri.