Lajme
Al Jazera| A po e dobëson lufta në Ukrainë pozicionin e Putinit në Rusi?
Demokracia
10:42 | 25 Mars 2022

Share:

Pavarësisht bisedimeve të vazhdueshme të paqes, fundi i luftës së Rusisë kundër Ukrainës nuk duket askund në horizont.

Dhe ndërsa qytetet ukrainase po sulmohen, një presion po rritet në Rusi, e cila është gjithnjë e më e izoluar në skenën ndërkombëtare.

Sanksionet ndëshkuese po hyjnë në fuqi dhe mospajtimet – të cilat autoritetet janë të vendosura ta shtypin – po rriten, siç thuhet edhe në Kremlin.

Ndërsa lufta vazhdon, vëzhguesit pyesin: a po lëkundet pozicioni i Vladimir Putin?

Presidenti rus gëzon një nivel solid mbështetjeje në mesin e ligjvënësve, siç dëshmohet nga një votim i fundit ditë përpara fillimit të luftës për njohjen e republikave separatiste, të vetëshpallura të Donetskut dhe Luhanskut të Ukrainës.

Nga 450 anëtarë të Dumës, 351 e mbështetën masën, në përputhje me vendimin e Putinit.

Në të njëjtën kohë, partia Rusia e Bashkuar e Putinit është akuzuar për manipulim votash, duke e mbajtur atë në pushtet për më shumë se 20 vjet.

Megjithatë, disa vëzhgues kanë sugjeruar se me sanksionet që godasin rëndë ekonominë, një shtytje për të hequr Putinin nga pushteti mund të rritet. Volodymyr Ishchenko, një sociolog ukrainas i cili ka studiuar revolucionet në arenën post-sovjetike, nuk është dakord.

“Unë nuk mendoj se revolucioni është rezultati më i mundshëm i sanksioneve,” tha ai, duke argumentuar se ankesat në rritje nuk janë të mjaftueshme për të nisur një revoltë.

Përkundrazi, nevojitej një ndarje mes elitave, uniteti i opozitës, strukturat e koordinimit dhe mobilizimit.

Në fillim të shekullit të 20-të, perandoria ruse kaloi dy revolucione të lidhura me luftëra jopopullore – një në 1905 pas disfatës poshtëruese në luftën ruso-japoneze dhe një tjetër në 1917 gjatë Luftës së Parë Botërore.

Pas rënies sovjetike, republika të tjera të reja të pavarura kaluan nëpër një varg kryengritjesh popullore, me qeveritë e përmbysura në Gjeorgji, Armeni dhe Moldavi. Kishte tre revolucione në Kirgistan dhe tre të tjerë në Ukrainë.

Putini ka shpenzuar një pjesë të madhe të dy dekadave të fundit duke u përgatitur kundër një të ashtuquajturi “revolucion me ngjyra” si Revolucioni Portokalli i vitit 2004 në Ukrainë, të cilin ai mendonte se ishte planifikuar nga Uashingtoni.

Kjo përfshin figurat margjinalizuese të opozitës si Alexey Navalny i burgosur tashmë, lëvizja politike e të cilit është nxjerrë jashtë ligjit, por vazhdon të veprojë dhe po ndihmon në organizimin e protestave.

“Sa i përket opozitës, ajo është në gjendje të keqe,” tha Ishchenko. “Lëvizja e Navalny është e shtypur. Përveç kësaj, opozita është e ndarë nga lufta. Komunistët dhe shumë parti të tjera që mund të bashkoheshin me opozitën e mbështesin fuqishëm luftën tani.

Ishchenko shtoi se eksodi, kryesisht i rusëve kundër luftës – që vlerësohet të jetë më shumë se 200,000 njerëz që nga shkurti – e ka bërë revoltën masive edhe më të pamundur.

Një skenar i tillë do të kërkonte që mërgimtarët të mbanin kontakte efektive me atdheun e tyre, gjë që mund të rezultojë e vështirë pasi udhëtimi është i kufizuar dhe rusët pa VPN janë të bllokuar nga mediat sociale.

“Grushti i shtetit në pallat ka më shumë gjasa se një revolucion tani. Megjithëse, nuk jam i sigurt se një komplot i mundshëm i elitës kundër Putinit do të bënte një lëvizje përpara një disfate të madhe në Ukrainë.

Pra, në fund, balanca e forcave në fushat e betejës ukrainase do të përcaktonte mundësinë e një grushti shteti, ose të revolucionit, ose mbijetesën dhe konsolidimin e regjimit të Putinit. Jo anasjelltas”, tha ai.

Nëse jo një kryengritje masive, ndoshta oligarkët dhe zyrtarët në rrethin e brendshëm të Putinit, të frustruar nga sanksionet dhe të paaftë për të shijuar lundrimet e tyre me jahte në jug të Francës, mund të përpiqen të rrëzojnë presidentin.

“Të gjithë e dinë se çfarë u bën Putin tradhtarëve”

Më 1 mars, gazetarja e pavarur ruse Farida Rustamova tha se burime brenda elitës ruse të afërta me Putinin i kishin thënë asaj se ata ishin të tronditur në fillimin e luftës si gjithë të tjerët.

Burimet thuhet se pohuan se Putini ka dalë jashtë kontaktit me realitetin gjatë dy viteve të fundit, duke u izoluar në një bunker dhe duke u takuar vetëm ballë për ballë me të besuarit e tij të afërt.

Por pas atij tronditje fillestare, elitat ruse po pranojnë realitetin e ri, tha Rustamova, e cila ka punuar për shërbimin rus të BBC-së dhe mediat e pavarura TV Rain dhe Meduza.

“Shumë prej tyre tani kanë bërë paqe me të,” tha ajo. “Ka një ndjenjë se nuk ka asgjë që mund të bëhet, dhe derisa kjo të përfundojë, ata duhet të mbijetojnë disi. Ata nuk mund të largohen, sepse nëse jep dorëheqjen ose refuzon të punosh gjatë kohës së luftës, do të jesh tradhtar dhe të gjithë e dinë se çfarë u bën Putini tradhtarëv”, shtoi Rustamova.

Pas ardhjes në pushtet, Putini frenoi shpejt oligarkët, të cilët kishin dominuar biznesin, median dhe politikën ruse në vitet 1990. Ai i paralajmëroi ata të qëndronin jashtë politikës.

Ata që nuk respektuan, si Mikhail Khodorkovsky dhe Boris Berezovsky, ose u burgosën, u detyruan të largoheshin. Ata që bënë pasurinë e tyre në vitet 1990 dhe u lejuan të qëndronin e pranuan kryesisht status quo-në. Ata kanë pak ndikim mbi Kremlinin.

“Ndërsa është logjike të pritet një pozicion kundër luftës nga ana liberale e elitës ruse, Putini i ka pastruar tërësisht gjatë viteve dhe i ka mbajtur në një zinxhir të ngushtë dhe ata sigurisht nuk do të bëjnë hapa përpara”, tha Rustamova.

Putin, një ish-oficer i KGB-së, në vend të kësaj e rrethoi veten me zyrtarë të sigurisë dhe instaloi besnik në poste kyçe, si Viktor Zolotov, kreu i Gardës Kombëtare të ngarkuar me sigurinë e brendshme. Por ai është siguruar që asnjë nga këta të ashtuquajtur siloviki, ose “burra të forcës”, të mos bëhet shumë i fuqishëm: Shërbimi Federal i Sigurisë (FSB) dhe drejtoria ushtarake (GRU) merren me inteligjencën, ndërsa Shërbimi Federal i Mbrojtjes janë truprojat e presidentit.

Sipas shkencëtarit politik dhe ekspertit të forcave të armatosura ruse Pavel Luzin, “Ka një lloj sekti politik që përbëhet nga disa gjeneralë dhe oficerë të tjerë të rangut të lartë rreth Putinit dhe ata besojnë në rivendosjen e Perandorisë Ruse – është një lloj feje për ata.

Pastaj, ka ushtrues detyre dhe ish oficerë të zbatimit të ligjit, të cilët ishin të angazhuar në biznes të nivelit të mesëm brenda korporatave shtetërore dhe formalisht private përpara agresionit rus, dhe ata po humbasin pothuajse gjithçka sot; ka forca të armatosura, të cilat nuk u gëzuan nga agresioni, sepse i kuptuan pasojat e tmerrshme; dhe policia, të cilët nuk kanë shumë ndikim.”

Ai tha se Kremlini ishte “i frikësuar” nga ushtria dhe policia dhe nuk i beson asnjërës.

“Në këtë mënyrë, unë nuk pres largimin e detyruar të Putinit në rrethanat aktuale. Situata mund të ndryshojë në rast të një përshkallëzimi të mëtejshëm.”

Siloviki gjithashtu mund të ketë frikë të kapë fajin nëse lufta shkon tmerrësisht keq.

Ka pasur raporte të pakonfirmuara se gjeneralkoloneli Sergei Beseda i FSB-së është vendosur në arrest shtëpiak pasi me sa duket i tha Putinit se lufta në Ukrainë do të ishte një fitore e shpejtë. Spekulimet po rriten edhe për ministrin e Mbrojtjes Sergei Shoigu, i cili nuk është parë në publik për gati dy javë.

Por përveç pushtetit të njerëzve, revoltës së një biznesmeni ose një grusht shteti ushtarak, Luzin sugjeroi një mundësi të katërt: ndërsa problemet sociale dhe fiskale të Rusisë rriten si rezultat i luftës, qeveria lokale dhe burokratët, të mënjanuar më parë, do të lihen të zgjedhin. përgjak, ndërsa Putini gjoja ulet në bunkerin e tij, i shkëputur nga bota.

“Shkurtimisht, Putini është distancuar nga qeverisja. Në këtë mënyrë, burokracia mund të fillojë të veprojë pa Putinin, thjesht duke e injoruar atë”, tha Luzin. “Nëse ky lloj veprimi do të realizohet, rezultatet do të ndryshojnë regjimin politik rus edhe pa ndonjë grusht shteti”.

Të ngjashme