Evropa nuk duhet të lejojë që përpjekjet për të ndihmuar ukrainasit që ikin nga lufta ta shpërqendrojnë atë nga hapja e derës për refugjatët që ikin nga konfliktet e tjera anembanë botës, shkruan Euronews.
Shtatë OJQ humanitare dhe të të drejtave të njeriut i bënë thirrje BE-së dhe shteteve të saj anëtare të hënën për të ringjallur dhe rritur përpjekjet e tyre.
Ata duan që Brukseli t’i përmbahet premtimit të tij për rivendosjen e 20,000 dhe 30,000 refugjatëve brenda bllokut në vit.
BE-ja nuk e ka arritur kurrë objektivin e saj të premtuar që nga viti 2020. Vitin e kaluar ajo arriti të marrë vetëm 15,660, të zhvendosur në 12 shtete të BE-së. Deri në fund të prillit, vetëm 4,075 refugjatë të zhvendosur kishin mbërritur në vendet e BE-së që nga fillimi i këtij viti.
Zhvendosja është një nga mjetet e pakta ligjore për refugjatët që të zhvendosen në vende të tilla si BE, SHBA ose Kanada pa marrë rrezikun e udhëtimeve të rrezikshme në det ose nëpër terrene jo mikpritëse të vendeve të Evropës Juglindore.
Përveç atyre që ikin nga dhuna dhe persekutimi në mbarë botën, të vlerësuar së fundmi nga UNHCR se kanë kaluar kufirin e 100 milionëve, kërcënimi në rritje i mungesës së ushqimit që mund të shkaktojë urinë do të shtyjë në mënyrë të pashmangshme më shumë njerëz të kërkojnë strehim dhe siguri.
Drejtoresha Ekzekutive e Politikave dhe Avokimit për Evropën e IRC-së, Imogen Sudbery, tha se BE-ja nuk duhet të lejojë që programi i zhvendosjes të lëkundet ndërsa hendeku midis nevojave të njerëzve dhe reagimit zgjerohet.
“Një raport i prodhuar së fundmi i IRC-së tregon se 47 milionë njerëz të tjerë parashikohet të përjetojnë uri akute këtë vit. Dhe me Ukrainën që prodhon pjesën më të madhe të drithit, grurit dhe plehrave në botë, ne shohim që çmimet e ushqimeve në mbarë botën rriten në qiell,” shpjegoi ajo.
Në mungesë të mjeteve të duhura, shumë tentojnë hyrjen e paligjshme
Pa mjete ligjore, shumë përpiqen të hyjnë ilegalisht. Numri më i fundit i hyrjeve të identifikuara të migracionit të paligjshëm në BE në pesë muajt e parë të 2022 ishte më shumë se 86,000, ose 82% më shumë se në të njëjtën periudhë të vitit 2021, tha të hënën agjencia që monitoron kufijtë e jashtëm të BE-së.
Rrugët zakonisht i çojnë njerëzit nëpër vendet e Ballkanit Perëndimor që kufizohen me bllokun, por edhe vendet anëtare bregdetare si Italia dhe Greqia.
Të dhënat e lëshuara nga Frontex, e cila kohët e fundit është vënë nën vëzhgim pas një hetimi ndërkufitar nga një grup mediash që tregoi se mori pjesë në kundërvajtje në vende si ishujt grekë nuk përfshinin përpjekje të përsëritura për të kaluar kufirin në BE ose 5.5 milionë refugjatët ukrainas që ikën nga lufta që nga shkurti.
Ka të paktën pesë luftëra të mëdha dhe 27 konflikte aktive në mbarë botën, duke përfshirë luftërat në Ukrainë, Siri dhe Jemen. Ekziston edhe kriza Rohingya në Mianmar, pushtimi i Afganistanit nga talibanët, paqëndrueshmëria në Libi dhe konflikti në Etiopi.
Megjithëse BE-ja është zotuar të pranojë afro 40,000 afganë në rrezik midis 2021-2022, në krye të angazhimeve ekzistuese, OJQ-të duan që shtetet anëtare të angazhohen për të rivendosur të paktën 40,000 refugjatë në vitin 2023, përveç përmbushjes së premtimeve ekzistuese.
Pasojat psikologjike dhe ankthet për të ardhmen
Sipas Sudbery të IRC, kthimi prapa në angazhimin e bllokut, rezultat i presionit mbi sistemet e azilit të BE-së dhe mungesës së planifikimit afatgjatë, është një gabim i rëndë, duke dëmtuar njerëzit që do të përfitonin nga integrimi i hershëm dhe një ndjenjë sigurie në udhëtimin e tyre.
“Situatat e ngjashme me kampin, të cilat me të vërtetë nuk u japin njerëzve mundësinë të fillojnë të integrohen në komunitetin e tyre të ri, që aftësitë e tyre të njihen dhe aftësia e tyre për të kontribuar ka një ndikim jashtëzakonisht të dëmshëm në shëndetin e tyre mendor,” shpjegoi ajo.
Raporti i IRC-së i dhjetorit 2020, duke vëzhguar pasojat e jetës në kampet e Greqisë për muaj dhe madje vite, tregoi se njerëzit që erdhën në kërkim të sigurisë janë më tej të traumatizuar nga e tashmja e tyre dhe në ankth për të ardhmen e tyre.
Raporti theksoi se hulumtimi në pothuajse 1000 njerëz zbuloi “llogaritë konsistente të kushteve të rënda të shëndetit mendor, duke përfshirë depresionin, PTSD dhe vetëdëmtimin midis njerëzve të të gjitha moshave dhe prejardhjeve”, me tre nga katër persona që përjetonin të paktën disa simptoma.
Një në tre raportoi mendime për vetëvrasje, ndërsa një në pesë tentoi të vetëvritej.
“Niveli i njerëzve që kanë menduar për vetëvrasje ose thjesht nuk mund të shohin një të ardhme për veten e tyre në Evropë, pasi kanë ikur nga situatat më të tmerrshme është një njollë e vërtetë në besueshmërinë morale të Evropës,” tha Sudbery.
Shfaqja më e fundit e solidaritetit me refugjatët ukrainas është shembullore, beson Sudbery. Megjithatë, ajo shënon gjithashtu një pikë kthese vendimtare në implikimet e saj për refugjatët e tjerë në botë.
“Ka kaq shumë mësime që mund dhe duhet të ofrojnë baza dhe vrull të ri drejt një sistemi më të drejtë, më njerëzor dhe të koordinuar që është në interes të vetë refugjatëve, por edhe të komuniteteve pritëse që mund të përfitojnë vërtet nga ai integrim në fazat e hershme që të gjithë. Hulumtimi dhe provat tregojnë se janë në dobi të të gjithëve”, shpjegoi ajo.
“Në varësi të zgjedhjeve që bëjmë tani, përgjigja e Ukrainës ose mund të shkaktojë një lloj spiraleje në rënie dhe mungesë vullneti politik ose me të vërtetë fillimin e ri për mbrojtjen globale të refugjatëve.
