Lajme
‘A po fiton Putini?’, apo pse nuk fitoi Putini
Demokracia
14:40 | 05 Dhjetor 2023

Share:

“A po fiton Putini?”

Titulli në kopertinën e Economist, duket se injoron kontekstin: në Evropë ne jemi subjekt i një lufte asimetrike, që ka të bëjë edhe me informacionin.

Duke qenë se ndihma financiare dhe ushtarake perëndimore është vendimtare për Kievin, errësimi i idesë se Rusia po fiton nuk është vetëm një analizë e gabuar, për arsyet që do të shpjegoj, rrezikon edhe dobësimin e mbështetjes për Ukrainën në një moment veçanërisht të vështirë dhe delikat.

A kemi ndonjë avantazh duke e bërë këtë?

Në realitet, ofrojmë vetëm mbështetje për Carin e Kremlinit, i cili është i bindur se mund të luajë për një kohë të gjatë, duke llogaritur ‘lodhjen’ perëndimore dhe duke pritur për rizgjedhjen e mundshme të Donald Trump.

Thuhet se shtypi demokratik bën tituj si të dojë – dhe për këtë nuk ka dyshim. Por duket se ne ende nuk e kemi kuptuar se jemi pjesë indirekte e një lufte që është vendimtare për të ardhmen e sigurisë evropiane.

A po fiton Putini? Jo.

Përgjigja e saktë është se tashmë ka humbur në krahasim me planet fillestare (instalimi i një qeverie kukull në Kiev, mohimi i identitetit kombëtar të Ukrainës). Kontrolli i Ukrainës në tërësi është tani një synim i paarritshëm për Moskën.

“Operacioni special ushtarak” i famshëm, i cili duhej të zgjaste disa ditë, u shndërrua në një luftë të gjatë rrënimi. Që ndoshta do të kërkojë, pas fitores së dukshme të Putinit në zgjedhjet presidenciale të vitit 2024, një valë mobilizimi.

Objektivi aktual ushtarak është të përfundojë pushtimin e Luganskut dhe Donbasit, i cili filloi në vitin 2014.

Dhe këtu, megjithatë, Putini nuk po humbet; pushtimi afatgjatë i rreth 15-18% të territorit ukrainas është një mundësi konkrete, pas dështimeve të kundërofensivës së Kievit.

Në thelb: Rusia tashmë ka humbur pjesërisht dhe mund të ‘fitojë’ pjesërisht në objektiva më të kufizuar.

Nëse nesër do të kishte një armëpushim, shkruan një nga studiuesit kryesorë të historisë ushtarake, Lawrence Freedman, Rusia do të pushtonte një pjesë të territorit ukrainas, por sigurisht më pak nga sa mendonte Putin më 24 shkurt 2022.

Teksa Moska nuk do të ishte në gjendje ta shmangte këtë. Ukraina shkon drejt NATO-s dhe Bashkimit Evropian do të duhet të vendosë më 15 dhjetor se si dhe kur do të hapë negociatat e anëtarësimit me Kievin.

Ndërkohë, opinioni publik rus po tregon disa shenja lëkundjeje: një shumicë e lehtë, sipas institutit të njohur Levada, tani beson se vazhdimi i luftës është një kosto dhe jo një avantazh.

Me pak fjalë, ka edhe një lodhje ruse, dhe jo vetëm një lodhje perëndimore. Gjithashtu sepse, sipas inteligjencës britanike, Moska humbi një sasi të madhe ushtarësh nëntorin e kaluar.

Ndërsa shpenzimet ushtarake rriten me 70%, ekonomia e luftës është konsoliduar dhe Moska graviton drejt Kinës, një vend që rusët nuk e kanë dashur kurrë.

Parashikimi i Freedman është se Putini do të shumëfishojë bombardimet në infrastrukturat energjetike të Ukrainës këtë dimër dhe do të tentojë një ofensivë në pranverën e vitit 2024: kushtet ushtarake për ngrirjen e konfliktit nuk ekzistojnë ende, të cilat mund të materializohen vetëm në rast të një konflikti të zgjatur, ndoshta drejt vitit 2025.

Lufta do të jetë ende e gjatë.

Për Ukrainën, ku ndihen të çara midis Zelenskyt dhe ushtrisë së tij, aksionet janë aq të larta saqë nuk duket e mundur të dorëzohesh.

Ashtu si Rusia, Kievi ka aftësi të mjaftueshme për të mos humbur: ka arritur të marrë largimin e flotës ruse nga Deti i Zi duke goditur vazhdimisht Krimenë, por nuk ka aftësi të mjaftueshme për të fituar, domethënë për të rimarrë kontrollin e gjithë territorit të saj.

Popullsia ukrainase është prekur rëndë nga lufta, siç dëshmohet nga vështirësitë në regjistrimin e të rinjve.

Ukraina po rrit prodhimin e brendshëm ushtarak, por është ende e varur nga furnizimet e reja perëndimore dhe ka nevojë për kapacitete ajrore; ndërsa Evropa ka dorëzuar rreth një të tretën e municionit të premtuar dhe Kongresi Amerikan nuk e ka miratuar ende paketën e re të ndihmës të promovuar nga Biden.

Skenari më i mundshëm është një rezultat i tipit korean apo gjerman i shekullit të kaluar: një Ukrainë perëndimore e garantuar nga NATO dhe që aspiron për në Evropë, me pjesë të territorit nën një kontroll de facto të Rusia.

Çka do të ketë rëndësi është aftësia perëndimore për të qëndruar me kalimin e kohës, duke vazhduar të mbështesë Kievin me furnizime ushtarake dhe ndihmë financiare.

Dhe zgjedhjet e BE-së do të kenë rëndësi: si t’i ofrohet Ukrainës një vend në Bashkimin Evropian.

Nëse BE-ja ndahet për zgjerimin me veto, lufta në Ukrainë do të ratifikojë fundin e iluzioneve në një Evropë ‘gjeopolitike’.

Dhe sfida ruse ndaj sigurisë evropiane do të bëhet edhe më serioze.

Rusi-Ukrainë, pse nuk fitoi Putini?

Ajo që do të ketë rëndësi është aftësia perëndimore për të qëndruar me kalimin e kohës, duke vazhduar të mbështesë Kievin me furnizime ushtarake dhe ndihmë financiare. Dhe zgjedhjet e Bashkimit Evropian do të kenë rëndësi

Shkrim nga Marta Dassù për “La Repubblica”.

Të ngjashme