Flukset e gazit rus në Evropë ranë ndjeshëm pas pushtimit të plotë të Moskës në vitin 2022, por ajo mbetet një furnizuese e konsiderueshme, përmes një tubacioni përmes Turqisë dhe dërgesave të gazit natyror të lëngshëm.

Bashkimi Evropian do të propozojë masa për të ndaluar importet e gazit rus deri në fund të vitit 2027.

Kështu raporton Bloomberg, teksa blloku shtyn të ndërpresë lidhjet me vendin që dikur ishte furnizuesi i tij më i madh i energjisë.

BE-ja po ecën përpara me një qëllim të kahershëm për të hequr gradualisht lëndët djegëse fosile ruse, pasi në fillim të këtij viti vonoi publikimin e “udhërrëfyesit” në mënyrë që të vlerësonte ndikimin e përpjekjeve të SHBA-ve për t’i dhënë fund luftës në Ukrainë, sipas njerëzve të njohur me çështjen, të cilët kanë folur për Bloomberg.

Flukset e gazit rus në Evropë ranë ndjeshëm pas pushtimit të plotë të Moskës në vitin 2022, por ajo mbetet një furnizuese e konsiderueshme, përmes një tubacioni përmes Turqisë dhe dërgesave të gazit natyror të lëngshëm.

BE-ja planifikon të propozojë në qershor një ndalim të të gjitha blerjeve të gazit sipas marrëveshjeve të reja me Rusinë dhe kontratave ekzistuese spot, të cilat përbëjnë rreth një të tretën e importeve, që do të hyjnë në fuqi para fundit të vitit, sipas burimeve.

Komisioni Evropian, dega ekzekutive e bllokut, muajin e ardhshëm do të miratojë gjithashtu masa për t’i dhënë fund importeve të mbetura të gazit rus të tubacioneve dhe gazit LNG të lidhur në kontrata afatgjata, por ato do të kërkojnë një tranzicion më të gjatë deri në fund të vitit 2027, thanë burimet e Bloomberg.

Përpjekjet për t’i dhënë fund varësisë nga gazi rus do t’u hapin rrugën furnizuesve amerikanë që të dërgojnë më shumë LNG në Evropë, diçka që Presidenti amerikan Donald Trump e ka kërkuar vazhdimisht.

Referuar burimeve, kostot dhe siguria mbeten një fokus kyç pas krizës energjetike, por BE pret që plani i saj të ketë një efekt të kufizuar në çmime, ndërsa një valë e furnizimit të ri me LNG godet tregun global në vitet e ardhshme.

Rreziqet janë të mëdha.

BE bleu një total prej 23 miliardë eurosh në energji ruse në vitin 2024, duke tejkaluar ndihmën ushtarake për Ukrainën vitin e kaluar.

Importet ruse ende përbënin 19% të blerjeve totale të gazit të bllokut prej 27 vendesh vitin e kaluar, pasi dërgesat e LNG-së u rritën në një rekord pasi Gazprom PJSC ngushtoi rrjedhën e tubacioneve.

Afati kohor i këtij komisioni mbështetet në aftësinë e bllokut për të siguruar furnizime alternative të LNG-së nga SHBA-të, Katari, Kanadaja dhe Afrika, sipas burimeve të Bloomberg.

Sakaq, blerjet nga SHBA-të po diskutohen si pjesë e bisedimeve tregtare me administratën Trump.

Teksa çmimet e gazit të BE-së tani janë vetëm një e dhjeta e kulmit që arritën gjatë krizës energjetike pas pushtimit të Ukrainës nga Rusia në vitin 2022, furnizimi i rajonit është ende i kufizuar, pasi ai rimbush rezervat e shteruara.

Vëllime të konsiderueshme të furnizimit të ri nga SHBA-të dhe Katari priten vetëm nga viti 2027 e tutje.

Planet e Komisionit mund të ndryshojnë para njoftimit. Kontratat e ardhshme të gazit evropian të nivelit të lartë ranë deri në 2.1% të hënën përpara se të zvogëlonin këto humbje.

Komisioni do të synojë gjithashtu të rrisë transparencën mbi origjinën e furnizimeve me gaz të BE-së, sipas burimeve.

Një mundësi do të ishte t’i detyronte kompanitë të ndajnë detaje kyçe mbi vëllimet dhe kohëzgjatjen e kontratave me autoritetet kombëtare dhe komisionin.

Çdo propozim legjislativ nga komisioni do të duhet të miratohet nga të dy shtetet anëtare dhe parlamenti.

Që një ndalim i kontratave të reja me Rusinë dhe marrëveshjeve në tregun spot të hyjë në fuqi para fundit të këtij viti, institucionet do të duhet të punojnë sipas një orari të përshpejtuar.

Për momentin, Evropa mbetet një destinacion tërheqës për ngarkesat nga uzina masive e gazit natyror të lëngshëm Yamal të Rusisë në Arktik, me kontrata afatgjata të nënshkruara nga kompani të tilla si TotalEnergies SE, Naturgy Energy Group SA dhe Securing Energy for Europe GmbH e Gjermanisë.

Nuk është ende e qartë se çfarë masash do të propozojë komisioni për t’u mundësuar kompanive të dalin nga kontratat “merr ose paguaj”.

Sanksionimi i importeve të gazit rus, në teori, do të ishte mjeti më i fortë ligjor, duke u lejuar blerësve evropianë të deklarojnë forcë madhore dhe të heqin dorë nga detyrimet e tyre.

Por BE-ja deri më tani e ka shmangur propozimin e një mase të tillë sepse kundërshtimi nga Hungaria dhe Sllovakia – të cilat vazhdojnë të importojnë gaz rus nëpërmjet tubacionit – do ta mohonte mbështetjen e nevojshme unanime.

Në të kundërt, masat tregtare të shqyrtuara nga komisioni, të tilla si tarifat dhe kuotat, mund të miratohen me shumicë të kualifikuar.

Megjithatë, ekziston shqetësimi se kjo mund të mos jetë e mjaftueshme që kompanitë të ndërpresin kontratat, ndërkohë që do të ketë edhe ndikime të mundshme në çmime.