Qeveria e Portugalisë u zhyt në kaos pas dorëheqjes së papritur të kryeministrit, Antonio Costa, të martën, disa orë pasi policia bastisi rezidencën e tij zyrtare dhe konfirmoi implikimin e tij në një hetim korrupsioni.

Me udhëheqjen e vendit tani në fluks, i takon presidentit Marcelo Rebelo de Sousa të ushtrojë të drejtën e tij kushtetuese për të emëruar një kryeministër të ri, ose për të shpërndarë parlamentin, duke shkaktuar zgjedhje.

Costa ka dominuar peizazhin politik të Portugalisë që nga marrja e pushtetit në vitin 2015, duke mposhtur rivalët e jashtëm dhe duke eliminuar me guxim uzurpatorët e mundshëm brenda radhëve të Partisë së tij Socialiste.

Por të martën komanda e tij e vendit mori një fund të papritur pasi policia bastisi rezidencën e tij zyrtare dhe disa ministri si pjesë e një hetimi mbi korrupsionin rreth skemave të kërkimit të litiumit dhe një mega-projekti të hidrogjenit të gjelbër.

Presidenti njoftoi se do të kërkojë këshilla për rrugën më të mirë nga liderët e partive politike me përfaqësim në parlament të mërkurën.

Këshilli i Shtetit, një organ këshillimor i presidentit, do të mblidhet të enjten.

Rebelo de Sousa do t’i drejtohet kombit më pas.

Ndërsa shumë presin që ai të shpërndajë parlamentin, ai mund të marrë rrugë të tjera.

Rebelo de Sousa mund t’i kërkojë Costa-s të qëndrojë si kujdestar derisa buxheti i tij i propozuar për 2024 të miratohet në fund të muajit dhe të shpërndajë parlamentin më pas.

Costa-s gjithashtu mund t’i kërkohet të qëndrojë deri në mbajtjen e zgjedhjeve të reja.

Një tjetër opsion është që presidenti të emërojë një kryeministër të ri në vend që të shpërndajë parlamentin.

Partia Socialiste e Costa-s kontrollon një shumicë absolute të vendeve në organin legjislativ dhe Rebelo de Sousa mund të zgjedhë të zgjedhë një pasardhës nga brenda radhëve të saj, në mënyrë që të anashkalojë mundësinë e një ndryshimi të madh politik dhe të sigurojë që buxheti të miratohet sipas afatit.

Rivali kryesor i socialistëve në qendrën e djathtë është Partia Social Demokrate, e cila sundoi Portugalinë pas kolapsit të saj ekonomik pas krizës evropiane të borxhit të vitit 2011.

Partia ka luftuar për t’u çliruar nga lidhja e saj me politikat shtrënguese dhe udhëheqësi i saj aktual, avokati Luís Montenegro, nuk ka arritur të fitojë tërheqje nga publiku i gjerë.